هیپوگلیسمی – Hypoglycemia

وضعیتی است که طی آن قند خون به کمتر از mg/dl 60 – ۵۰ افت پیدا کند . مهمترین علل بروز این عارضه عبارتند از :

  • تزریق بیش از حد انسولین یا دارو های خوراکی ضد دیابت
  • مصرف مواد غذایی به مقدار کم
  • فعالیت جسمانی شدید
  • ایجاد وضعیت های هایپرمتابولیک مثل عفونت و تب

هیپوگلایسمی در هر زمانی از شبانه روز می تواند اتفاق بیفتد ، اما اغلب قبل از مصرف غذا و در میانه های روز که اوج اثر انسولین در آن زمان است و یا اواخر بعد از ظهر که زمان اوج اثر انسولین NPH یا طولانی اثر است دیده می شود .

تظاهرات بالینی :

علائمی که می تواند پرستار بخش اورژانس را به وجود هیپوگلایسمی مشکوک کند ، به دو دسته عمده تقسیم می شوند :

  • علائم آدرنرژیک
  • علائم سیستم اعصاب مرکزی
  • هیپوگلایسمی خفیف
  • هیپوگلایسمی متوسط
  • هیپوگلیسمی شدید

در هیپوگلایسمی خفیف ، سیستم اعصاب سمپاتیک فعال شده باعث ترشح آدرنالین می گردد . بدین ترتیب بیمار علائم زیر را از خود نشان می دهد :

  • تعریق
  • لرزش
  • تاکی کاردی
  • تپش قلب
  • گرسنگی
  • حالت عصبی

در هیپوگلایسمی متوسط ، میزان گلوکز خون قادر به برآوردن نیازهای متابولیک سلول های مغز نیست لذا علائم اختلال در عملکرد سیستم اعصاب مرکزی به صورت زیر ظاهر می شود :

  • ناتوانی در تمرکز
  • سردرد
  • سبکی سر
  • کانفیوژن
  • اختلال حافظه
  • بی حسی لبها و زبان
  • مقطع و اهسته صحبت کردن
  • اختلال در هماهنگی عضلات
  • تغییرات احساسی و هیجانی
  • رفتار های تهاجمی تحریکی
  • دو بینی
  • سرگیجه

در هیپوگلیسمی شدید وضع بیمار وخیم تر شده علائم زیر ظاهر می گردد :

  • ازبین رفتن شناسایی فرد
  • تشنج
  • بیدار شدن به سختی
  • کاهش سطح هوشیاری

Hypoglycemia

Hypoglycemia2

مداخلات درمانی

  • به محض تشخیص هیپوگلایسمی پرستار باید فورا ۱۰ تا ۱۵ گرم کربوهیدرات سریع اثر را توسط خوراندن ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر آب میوه و یا ۲ تا ۳ قاشق شکر به بیمار بدهد .
  • خوراندن مقادیر بیشتر مواد قندی ممکن است باعث شود که بیمار طی چند ساعت آینده هیپرگلایسمی را تجربه کند
  • بهتر است میزان قند خون بیمار هر ۱۵ دقیقه ، تا زمانی که مقدار آن به mg/dl 75 – ۷۰ برسد ، کنترل شود .
  • در صورتی که این اقدام اولیه ظرف ۱۰ تا ۱۵ دقیقه علائم هیپوگلایسمی را برظرف نکند ، اقدامات فوق باید مجددا تکرار شود .
  • زمانی که وضع بیمار بهبود پیدا کرد ، تجویز یک میان وعده نظیر شیر ، پنیر یا بیسکویت توصیه می شود .
  • در بیماران دچار کاهش سطح هوشیاری یا بیهوش که قدرت بلع ندارند ، تزریق یک ملی گرم گلوکاگون زیر جلدی یا عضلانی موجب تحریک شکست گلیکوژن کبدی و آزاد شدن گلوکز می گردد .
  • گلوکاگون که به صورت پودر های یک میلی گرمی است باید حتما پیش از تزریق رقیق شود .
  • معمولا ۲۰ دقیقه بعد از تزریق گلوکاگون سطح هوشیاری بیمار بالا می رود .
  • بعد از هوشیاری ، استفاده از یک میان وعده ساده توصیه می شود .
  • در بخش اورژانس ممکن است برای بیماران بیهوش ، از تزریق وریدی ۲۵ تا ۵۰ میلی لیتر دکستروز ۵۰% استفاده شود .
  • تاثیر این دارو طی چند دقیقه نمایان می شود . بعد از هوشیاری ممکن است بیمار از سردرد و درد ناحیه تزریق شکایت داشته باشد .
  • هنگام تزریق دکستروز ۵۰% ، از باز بودن رگ اطمینان داشته باشید زیرا این ماده هایپرتونیک باعث تحریک شدید وریدها می گردد .

منبع :

  • برگرفته از کتاب جامع فوریت های پرستاری

تالیف : ملاحت نیک روان مفرد

تهیه تنظیم و گردآوری : صادق دهقانی زاده

درباره ی صادق دهقان زاده

من صادق هستم عاشق پرستاری ، از کاری که دارم انجام میدم خیلی خوشحالم . این سایت رو با هدف کمک به ارتقا سطح علمی جامعه پرستاری تاسیس کردم اگه از مطالب اینجا راضی بودید شما هم به کمک من بیاید .

مطلب پیشنهادی

افزایش فشار داخل جمجمه ای

Increase Intracranial Pressure – IICP در اتاقک محفظه سخت جمجمه ، بافت مغزی ( ۱٫۴۰۰g …

یک دیدگاه

  1. تبریک می گم به خاطر سایت مفیدتون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کد امنیتی * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.