COVID-19 کرونا ویروس از عوامل مهم پاتوژنهای انسانی و حیوانی هستند. این ویروس شامل خانواده بزرگی از ویروس ها ست که به دلیل ظاهرشان به ویروس تاجدار یا کرونا ویروس نامیده می شوند . این ویروس در انسان و حیواناتی نظیر شتر ، گاو ، گربه و خفاش نیز شایع است . از اواسط دهه ۱۹۶۰ تا کنون هفت گونه مختلف ویروس کرونای انسانی شناسایی شده است که ما از آنها اطلاع داریم . در اواخر سال ۲۰۱۹ ، یک کرونا ویروس جدید به عنوان عامل ایجاد خوشه ای از موارد ذات الریه در ووهان ، شهری در استان هوبی چین مشخص شد . این بیماری به سرعت گسترش یافت ، در نتیجه باعث ایجاد همه گیری (اپیدمی) در چین شد به تدریج به تمام نقاط جهان سرایت و یک همه گیری جهانی (پاندمی) ایجاد نمود که تقریبا تمام قاره های زمین بجر قطب جنوب را تحت تاثیر قرار داده است . در فوریه سال ۲۰۲۰ ، سازمان بهداشت جهانی بیماری COVID-19 را مشخص کرد ، که مخفف بیماری کرونا ویروس ۲۰۱۹ است .
انتقال
در حال حاضر ، درک ما از نحوه انتقال این بیماری ناقص است . در ابتدای شیوع بیماری ، تحقیقات اپیدمیولوژیک در ووهان ، ارتباط اولیه ای را با بازار غذاهای دریایی که حیوانات زنده را به فروش میرساند ، شناسایی کرد ، جایی که بیشتر بیماران در آن کار کرده بودند یا از آن بازدید کرده بودند و متعاقباً برای ضد عفونی شدن بسته شده بود . در این بازار ، خرگوش زنده ، مار و حیوانات دیگر به فروش می رسید . احتمال اولیه این بود که ویروس از مارها سرچشمه گرفته ، اما مطالعات بعدی نشان داد که شباهت بیشتری با خفاش ها دارد . با این حال ، همزمان با پیشرفت شیوع بیماری ، انتقال شخص به شخص به حالت اصلی انتقال تبدیل شد . هنگامی که برخی از افرادی که در معرض بازار حیوانات قرار داشتند ، بیمار نشدند ، تأیید شد که ویروس می تواند از انسان به انسان دیگر سرایت کند. ( تقریباً مانند سرماخوردگی ، از طریق ذرات موجود در هوا ، ذرات سطح و تماس نزدیک با افراد آلوده ) .
انتقال شخص به شخص چگونه اتفاق می افتد؟
- انتقل قطره ای – تماسی : وقتی فرد آلوده سرفه ، عطسه یا صحبت میکند ، ویروس موجود در ترشحات راه هوایی به صورت قطرات (Droplet transmission) در فضای اطراف رها می شود . در صورت تماس مستقیم با غشاهای مخاطی ، این قطرات می توانند دیگران را آلوده کنند . عفونت همچنین می تواند با لمس یک سطح آلوده و به دنبال آن تماس با چشم ، بینی یا دهان انتقال یابد .
- قطرات به طور معمول بیش از شش فوت (حدود دو متر) را طی نمی کنند و در هوا نمی ماند . با این حال ، با توجه به عدم اطمینان فعلی در مورد مکانیسم های انتقال ، اقدامات احتیاطی در مورد ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻮﺍ (Airborne) به طور روتین در برخی کشورها توصیه می شود.
- یک مطالعه نشان می دهد که ویروس ممکن است در مدفوع نیز وجود داشته باشد و می تواند مکان هایی مانند کاسه و سینک توالت و وان حمام را آلوده کند. اما محققان خاطرنشان کردند که احتمال وجود این روش انتقال نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
- غالبا تصور می شود بیمارای از طریق بیماران علامتدار قابل سرایت است . اما در برخی موراد بیماری از طریق افراد آلوده ای که هنوز علامتدار نیستند قابل شیوع می باشد .
- در ماه فوریه ، یک نوزاد چینی تنها ۳۰ ساعت پس از تولد ، با کرونا ویروس تشخیص داده شد. مادر نوزاد قبل از زایمان ، آزمایش مثبت از نظر کرونا ویروس داشته است . مشخص نیست که چگونه این بیماری از مادر به نوزاد منتقل شده است ( در رحم یا پس از تولد ) . اخیرا در لندن نیز تست کرونای یک نوزاد دیگر نیز مثبت اعلام شده است .
ویژگی های بالینی
الف ) دوره نفهتگی : تصور می شود دوره نهفتگی (کمون) برای COVID-19 در طی ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس باشد ، که در بیشتر موارد تقریباً پنج روز پس از مواجهه اتفاق می افتد. در یک تحلیل از ۱۰ بیمار مبتلا به پنومونی COVID-19 تأیید شده ، میانگین دوره کمون ۵ روز تخمین زده شده است .
ب) طیف شدت بیماری : کرونا ویروس جدید که شباهت زیادی به ساید عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی دارد و از انواع خفیف تا موارد شدید متفاوت است و می تواند منجر به شرایط جدی پزشکی یا حتی مرگ شود. در بیشتر موارد ، عفونت خود محدود شونده است . COVID-19 به ایجاد بیماری شدید ، در افراد مسن یا بیماران با مشکلات پزشکی اساسی ، تمایل بیشتری دارد.
ج) سن مبتلایان
- غالباً میانسال (بیشتر از ۳۰ سال) و سالخوردگان
- به نظر می رسد عفونت علامتدار در کودکان بسیار نادر است و در صورت بروز ، معمولاً خفیف هستند .
د) علائم بالینی : در یک مطالعه با توصیف ۱۰۹۹ بیمار مبتلا به ذات الریه پنومونی COVID-19 در ووهان ، شایع ترین ویژگی های بالینی در شروع بیماری عبارتند از :
سایر علائم :
به نظر می رسد پنومونی شایع ترین و شدیدترین تظاهرات این بیماری است. در این گروه از بیماران ، مشکل تنفسی بعد از حدود ۵ روز از شروع بیماری ایجاد شده است . سندروم دیسترس حاد تنفسی (ARDS) در ۳٫۴% از بیماران ایجاد شده است. در حدود ۸۰٪ موارد COVID-19 تأیید شده فقط از بیماری خفیف تا متوسط رنج می برند و نزدیک به ۱۳٪ بیماری شدید (تنگی نفس ، تاکی پنه RR≥ ۳۰ در دقیقه ، oxygen saturation≤۹۳% ، نسبت PAO2 / FiO2 <300 ، و اینفیلتریشن بیتشر از ۵۰٪ از حجم ریه در ۲۴-۴۸ ساعت) . بیماری بحرانی (نارسایی تنفسی ، شوک سپتیک و یا اختلال عملکرد چند عضو) فقط در کمتر از ۶٪ موارد مشاهده شده است.
تشخیص :
براساس خصوصیات اپیدمیولوژیک که تاکنون در چین مشاهده شده است ، فرض بر این است که همه مستعد هستند ، اگرچه ممکن است عوامل خطرساز حساسیت و آمادگی ابتلا به عفونت را افزایش دهند . در خصوص این رویکرد اشخاص به چهار دسته تقسیم می شوند :
- موارد مشکوک :
- موارد احتمالی :
- موارد تایید شده :
- تماس نزدیک :
رویکرد مدیریت اولیه باید بر شناخت زود هنگام موارد مشکوک ، جداسازی فوری و اقدامات کنترل عفونت متمرکز شود.
- بیمار مبتلا به عفونت حاد دستگاه تنفسی (شروع ناگهانی حداقل یکی از موارد زیر: سرفه ، تب ، تنگی نفس) بدون اتیولوژی دیگری که شرح بالینی را به طور کامل توضیح دهد ، با سابقه سفر یا اقامت در یک کشور یا منطقه آلوده در طی ۱۴ روز قبل از شروع علائم.
- بیمار مبتلا به بیماری حاد تنفسی که در ۱۴ روز گذشته قبل از شروع علائم در تماس نزدیک با یک مورد COVID-19 تأیید شده یا احتمالی ، قرار گرفته است.
- بیمار مبتلا به عفونت حاد تنفسی شدید (تب و حداقل یک علامت یا نشانه از بیماری های تنفسی به عنوان مثال ، سرفه ، تب ، نفس تنگی) که نیاز به ایزولاسیون در بیمارستان (SARI) داشته باشد ، بدون اتیولوژی دیگر که شرایط بالینی را کاملاً توضیح دهد .
- شخصی که یکی از اعضای خانواده مبتلا به COVID-19 باشد.
- شخصی که تماس فیزیکی مستقیم با یک مورد مبتلا به COVID-19 داشته است (مثلاً دست دادن).
- شخصی که تماس مستقیم محافظت نشده با ترشحات عفونی یک مورد مبتلا به COVID-19 دارد .
- شخصی که با یک مورد مبتلا به COVID-19 تماس چهره به چهره در فاصله ۲ متری و بیشتر از ۱۵ دقیقه داشته باشد.
- فردی که در یک محوطه بسته (مانند کلاس درس ، اتاق اجتماعات ، اتاق انتظار بیمارستان و غیره) با یک مورد مبتلا به COVID-19 به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر و با فاصله کمتر از ۲ متر قرار داشته است.
- پرسنل درمانی که در تماس نزدیک با بیماران مبتلا به COVID-19 قرار دارند یا پرسنل آزمایشگاهی که در تماس مستقیم محافظت نشده با نمونه های بیماران مبتلا به COVID-19 قرار دارند.
الف ) یافته های آزمایشگاهی
شمارش گلبولهای سفید : عداد گلبولهای سفید خون می تواند متفاوت باشد . اطلاعات دقیقی درباره COVID-19 ارائه نمی دهد .
- لکوپنی ، لکوسیتوز و لنفوپنی گزارش شده است.
- لنفوپنی شایع تر است ، در بیش از ۸۰٪ بیماران مشاهده می شود .
- معمولاً ترومبوسیتوپنی خفیف دیده می شود. با این حال ترومبوسیتوپنی به عنوان یک علامت پیش آگهی ضعیف در نظر گرفته می شود.
پروکلسیتونین سرم (PCT) : پروکلسیتونین سرم در زمان بستری معمولاً طبیعی است ، اما در بیمارانی که نیاز به مراقبت های ویژه در بخش ICU دارند ، افزایش می یابد. در یک مطالعه D-Dimer بالا و لنفوپنی با پیش آگهی ضعیف همراه است .
c-reactive protein (CRP) : معمولا COVID-19 باعث افزایش CRP می شود. به نظر می رسد این مسئله با شدت بیماری و پیش آگهی ها در ارتباط باشد . در بیمارانی که با سطح CRP نرمال از نارسایی شدید تنفسی رنج می برند ، باید همیشه آزمایش جایگزین انجام شود.
COVID-19 RT- PCR : بیمارانی که معیارهای موارد مشکوک را برآورده می کنند ، همانطور که در بالا گفته شد ، باید برای COVID-19 و همچنین عوامل بیماری زا تنفسی تحت آزمایش قرار بگیرند. جمع آوری نمونه های تنفسی از دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی باید تحت مراقبت های شدید کنترل عفونت در هوا (airborne) انجام شود . ترجیحا این نمونه ها باید در اوایل شروع علائم بدست آید ، زیرا غلظت ویروس بالاتری را به همراه دارد.
- SARS-CoV-2 RNA با واکنش زنجیره ای پلیمراز (RT-PCR) تشخیص داده می شود .
- نتایج به طور کلی طی چند ساعت تا ۲ روز در دسترس هستند .
- یک آزمایش مثبت باید توسط یک روش RT-PCR دوم مورد هدف قرار گیرد که یک ژن SARS-CoV-2 متفاوت را هدف قرار می دهد.
- اگر آزمایش اولیه منفی باشد اما سوء ظن COVID-19 باقی مانده باشد ، توصیه WHO نمونه گیری مجدد و آزمایش مجدد از سایت های مختلف دستگاه تنفسی است .
- به دلایل ایمنی ، نمونه های بیمار مشکوک یا مستند COVID-19 برای کشت ویروسی ارسال نمی شود.
پیشنهادات برای جمع آوری نمونه :
- جمع آوری نمونه ها برای آزمایش COVID-19 از دستگاه تنفسی فوقانی (سواب نازوفارنکس و اوروفارنژال) روش برتر برای تشخیص است .
- جمع آوری خلط توصیه نمی شود .
- برونکوسکوپی ، امکان انتقال عفونت به دیگران را دارد . با توجه به این موضوع ، ترجیحا از انجام آن جلوگیری کنید.
- تمام مراحل جمع آوری نمونه تنفسی باید در اتاق های فشار منفی انجام شود .
COVID 19- RAPID TESTS : به طور کیفی آنتی بادی های IgG و IgM مربوط به COVID-19 را در نمونه های خون ، سرم و پلاسما در انسان تشخیص می دهد. این آزمایش از روش ایمونوکروماتوگرافی جریان جانبی استفاده می کند و ابزاری برای کمک به تشخیص عفونت های COVID-19 است. این روش می تواند برای غربالگری سریع ناقلین COVID-19 ، علامت دار یا بدون علامت ، در بیمارستان ها ، درمانگاه ها و آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار گیرد.
ب ) رادیولوژی در COVID-19 : یافته های مربوط به تصویربرداری از قفسه سینه ، اختصاصی عفونت نیست و می تواند با سایر پاتوژن ها مانند آنفلوانزا همپوشانی داشته باشد . همچنین در مورد عملکرد رادیوگرافی قفسه سینه توصیه هایی نیز وجود دارد از جمله این که بهتر است از حرکت بیمار در بیمارستان جلوگیری شود.
رادیوگرافی قفسه سینه (CXR) : یافته های مربوط به CXR اختصاصی نیست و در مراحل اولیه بیماری مطالعات می تواند طبیعی باشد . consolidation یک طرفه یا دو طرفه یا لوبار از شایع ترین نشانه های COVID 19 است .
CT Chest : مطالعات اخیر ویژگی های تصویربرداری CT را در بیماران مبتلا به بیماری خفیف تا متوسط که از این بیماری بهبود یافته اند را طی چهار مرحله توصیف و شرح دادند :
- مرحله اولیه
- مرحله پیشرونده
- مرحله قله
- مرحله جذب
سایر یافته های غیر طبیعی در تصویربرداری CT بیمران مبتلا :
- کدورت شیشه ای (GGO)
- ضخیم شدن صاف و نامنظم بین لوبولر
- الگوی crazy paving
- برونکوگرام هوا
- ضخامت نامنظم پلور
معمولاً در نواحی و لوبهای تحتانی ریه تأثیر می گذارد.
سونوگرافی ریه : یافته های سونوگرافی پلور برای عفونت COVID-19 اختصاصی نیست. اطلاعات کمی در این باره در دسترس است . این یافته ها عبارتند از : خطوط نامنظم پلور ، consolidation نواحی تحتانی پلور ، مناطقی از ریه سفید و خطوط B ضخیم .
گزینه های درمانی – COVID 19 :
در زمان نوشتن این مقاله هیچ درمان ضد ویروسی اختصاصی برای COVID-19 توصیه نشده است ، و هنوز هیچ واکسنی در دسترس نیست . طبق توضیحاتی که در بالا در خصوص طیف شدت بیماری داده شد ، بیماری از نظر شدت به سه دسته بیماری خفیف ، بیماری شدید و بیماری بحرانی تقسیم بندی شد . بیماری خفیف معمولا با علائمی شبیه تب خفیف ، سرفه ، ضعف ، آبریز بینی ، گلو درد بدون علائم هشدار دهنده ، تنگی نفس هموپتزی ، علائم گوارشی نظیر تهوع و استفراغ و اسهال ، بدون تغییر در وضعیت ذهنی (کانفیوژن – لتارژی) همراه هستند . در این بیماران توصیه به ایزولاسیون در منزل میشود . اما در خصوص بیمارانی که بیماری شدید و بحرانی را تجربه میکنند ، نیاز به بستری در بیمارستان وجود دارد .
Severe Disease (14%)
• Respiratory rate > 30/min
• SPo2- <93%
• PaO2/FiO2 <300
• Lung infiltrates >50% within 24- 48 hours
Critically ill (5%)
• Respiratory failure (need of mechanical ventilation)
• Septic shock
• multi organ dysfunction syndrome
درمان : تا کنون هیچ درمان ، واکسن و داروی ضد ویروس اختصاصی برای COVID-19 در انسان اثبات نشده است . چند طرح تحقیقاتی در حال انجام است ، امیدواریم به زودی اطلاعات بیشتری را در اختیار ما قرار دهند. با این حال ، متخصصان مراقبت های بهداشتی روش های مختلفی دارند که از طریق آن می توانند به بیماران کمک کنند. اول از همه ، تشخیص زودهنگام به متوقف شدن شیوع بیماری کمک می کند و جامعه را به مکانی امن تر برای همه تبدیل می کند . در مرحله دوم ، مراقبت حمایتی وجود دارد که به نظر می رسد شگفتی هایی را در رابطه با مبتلایان به ویروس کرونا ایجاد می کند. مراقبت های حمایتی به معنی درمان علائم بیمار برای کمک به مبارزه با عفونت است.
اندیکاسیون های درمان :
داده های گذشته نگر از SARS نشان می دهد که ممکن است درمان زودهنگام (به عنوان مثال در عرض ۱-۲ روز از پذیرش) از به تعویق انداختن درمان تا زمانی که نارسایی شدید ارگانها رخ دهد ، مؤثرتر باشد . همچنین داده های بدست آمده از آنفولانزا نیز نشان دهنده این موضوع است که یک دوره درمانی زود هنگام در اوایل بروز بیماری از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری میکند .
- اکثر قریب به اتفاق بیماران بدون هیچگونه درمانی ، بهبودی می یابند ، غالبا در بیشتر موارد نیازی به درمان ضد ویروسی نیست .
- با این حال ، تاخیر در شروع درمان تا زمان تشدید بیماری ، دوره درمانی اولیه که به درمان سریعتر بیماری می انجامد را از بین می برد .
تا کنون بسیاری از دارو ها نظیر دارو های ضد ویروس ، دارو های موثر بر سیستم ایمنی و واکسن ها به عنوان درمان بالقوه مورد بررسی و توسعه قرار گرفته اند . جستجوی روش های درمانی موثر بر عفونت COVID-19 یک فرایند پیچیده است . در ادامه تعدادی از دارو هایی که در این راه مورد بررسی های تحقیقاتی – آزمایشگاهی یا استفاده محدود بر روی بیماران قرار گرفته اند معرفی میشوند .
الف) عوامل ضد ویروسی :
Remdesivir : یک داروی ضد ویروس جدید است که در دسته آنالوگهای نوکلئوتیدی قرار می گیرد . این دارو را نخستین بار برای درمان بیماری ویروسی ابولا مورد مطالعه قرار گرفت ، اما فواید کمی نشان داد . اما بعدها مشخص شد این دارو باعث کاهش تکثیر سایر ویروس های دارای RNA تک رشته ای انسانی ، از جمله سندرم حاد تنفسی حاد کروناویروس (SARS-CoV) در سال ۲۰۰۳ و سندرم تنفسی کروناویروس (MERS-CoV) در سال ۲۰۱۲ می شود . در حال حاضر عملکرد این دارو در درمان بیماری COVID-19 در دست بررسی های بالینی است . در مطالعات آزمایشگاهی و بالینی مشخص شد استفاده از این دارو به کاهش آسیب بافت ریه در اثر COVID-19 می انجامد . از عوارض آن به سمیت کبدی میتوان اشاره کرد .
Lopinavir/ritonavir با نام تجاری kaletra : لوپیناویر یک مهار کننده پروتئاز HIV است که از خوشه ای شدن پروتئین gag-pol جلوگیری کرده در نتیجه سبب تولید اجزای ویروسی نابالغ و غیر عفونی می شود . ریتوناویر نیز متابولیسم لوپیناویر را مهار کرده سبب افزایش غلظت پلاسمایی آن می شود . با اثر بخشی آن در درمان COVID-19 به صورت کامل مشخص نشده است اما WHO از ان به عنوان یکی از متحمل ترین عوامل مورد آزمایش نام می برد . در حال حاظر در ترکیب با ریباویرین و اینترفرون آلفا مورد آزمایش قرار می گیرد . ترکیب این دارو به همراه اینترفرون بتا قبلا روی MERS-CoV اثربخشی مثبتی داشته است .
Ribavirin : ریباویرین یک آنالوگ نوکلئوزید صناعی در ارتباط با گوانین است این دارو سبب مهار سنتز RNA و DNA و نیز مهار آنزیم RNA پلیمراز می شود . این دارو جهت درمان هپاتیت C مزمن و درمان عفونتهای ویروسی syncytial دستگاه تنفسی مصرف می شود . قبلا مطالعات در خصوص این دارو در MERS-CoV انجام شده است . به دلیل نزدیک بودن دوز درمانی و دوز مسمومیت در این دارو خطر بالای سمیت وجود دارد . تنظیم دوز کلیوی در آن ضرورت دارد .
Oseltamivir : اوسلتامیویر یک مهار کننده آنزیم نورامینامیناز در آنفولانزا است . اثر بخشی مستقیم آن بر روی COVID-19 هنوز به صورت کامل بررسی و ارزیابی نشده است . از آنجایی که بسیاری از بیماران با ارائه علائم مشابه COVID-19 ممکن است آنفلوانزا باشند از این رو بهتر است دارو را برای جلوگیری از وخیم تر شدن شرایط بیمار در اثر آنفولانزا مصرف گردد .
ب) سایر دارو ها
HYDROXYCHLOROQUINE : هیدروکسی کلروکین یک داروی ضد مالاریا و ضد روماتیسم است . مکانیسم اثر ضد مالاریای آن ممکن است در ارتباط به توانایی آن برای اتصال به DNA و تغییر دادن خصوصیات آن باشد ، همچنین این دارو می تواند به وسیله واکوئول های تغذیه ای اسیدی انگلی برداشت شده و با افزایش PH وزیکول های اسیدی ، در عملکرد آنها مداخله کند . هیدروکسی کلروکین همچنین داروی پر مصرفی در درمان بسیاری از بیماری های التهابی مانند روماتوئید آرتریت و انواع التهابات مفصلی و بیماری لوپوس می باشد که همگی از دسته ی بیماری های خود ایمنی هستند.
این دارو احتمالا طی مراحل وابسته به تغییر pH در تکثیر ویروس COVID 19 اختلال ایجاد می کند . این دارو حتی برای پیشگیری نیز پیشنهاد شده است ، اما فاقد مدرک معتبر و در حد فرضیه است . نیاز به تنظیم دوز کلیوی یا کبدی ندارد . حد اکثر دزو درمانی آن در بزرگسالان تا ۴ روز می باشد . از عوارض جانبی شایع و خطرناک آن طولانی شدن فاصله QT میباشد .
Tocilizumab : در درمان آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید در افراد بزرگسالی که به یک یا بیشتر از آنتاگونیست های TNF پاسخ مناسبی نداده اند و همچنین درمان آرتریت ایدیوپاتیک فعال سیستمیک جوانان مورد استفاده قرار می گیرد . در درمان التهابات شدید ریه ناشی از ویروس کرونا COVID-19 موثر است و در زمان چند ساعت پس از تزریق اثرات درمانی این دارو آشکار می شود . این دراو برای کاهش طوفان سایتوکاین (cytokine) در COVID-19 پیشنهاد شده است . عوارض جانبی : افزایش آنزیم های کبدی ، افزایش خطر فعال شدن مجدد دیگر عفونت های تنفسی.
پیشگیری :
coronavirus جدید با سرعت هرچه تمام تر با به دلیل تماس افراد آلود با افراد سالم در حال انتشار می باشد . هرچه این میزان تماش بیشتر باشد احتمال ابتلا به این عفونت بیشتر است . فاصله گذاری اجتماعی یک اقدام کنترل عفونت است که توسط مسئولان بهداشت عمومی می تواند برای متوقف کردن یا کند کردن شیوع یک بیماری بسیار مسری انجام شود . علاوه بر اقدامات فاصله گذاری اجتماعی که توسط دولت ها صورت گرفته است ، ما نیز می توانیم مواجهه با افرادی که بالقوه آلوده به ویروس هستند را کاهش دهید ، به عنوان مثال:
- در صورتی که شغل شما این اجازه را می دهد ، گزینه کار در خانه را بررسی کنید.
- اجتناب از اجتماعات بزرگ عمومی مانند مسابقات ورزشی ، تجمع در مراکز خرید یا وسایل حمل و نقل عمومی ، کلاس های درس و …
- تماس تلفنی یا ویدئویی بجای تماس نزدیک با اقوام ، خانواده یا دوستان
اگر چه اقداماتی از این دست ممکن است مانعی برای زندگی عادی باشد. اما نکته مهم این است که این اقدامات کوتاه مدت و موقتی هستند . خطر ابتلا به بیماری همه گیر این است که گسترش اولیه آنقدر سریع اتفاق می افتد که خدمات بهداشتی را تحت الشعاع خود قرار می دهد . هدف اصلی برای هر کشوری باید جلوگیری از این امر باشد ، فاصله گذاری اجتماعی کمک شایانی به این موضوع می کند .
الف ) شستشوی دست منظم : مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده ، شستشوی منظم دست را با آب و صابون حداقل به مدت ۲۰ ثانیه توصیه می کند. قبل از غذا و بعد از وارد شدن به منزل ، شستشوی دست را در اولویت قرار دهید. شستشوی منظم دستها باعث خشکی آنها شده ، که این خود آنها در برابر عفونت آسیب پذیر می سازد . برای کاهش این مسئله ، مرتباً از یک مرطوب کننده پوست استفاده کنید.
- مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده ، توصیه می کند اگر اب و صابون در دسترس نیست ، از یک ماده ضدعفونی کننده دست با حداقل ۶۰ درصد الکل استفاده کنید و اجازه دهید در مجاورت هوا خودبخود خشک شود.
- موس و کیبورد کامپیوتر
- کلیدهای خانه و ماشین
- فرمان خودرو
- جیب لباس
- دستگیره در
- کیف پول
- کارت عابر بانک
ج) ضد عفونی سطوح : ویروس COVID-19 می تواند تا ۹ روز بر روی سطوح بی جان مانند فلز ، شیشه یا پلاستیک زنده بماند ، اما می توان با استفاده از ضد عفونی سطح با اتانول ۶۲-۷۱٪ ، پراکسید هیدروژن ۰٫۵٪ یا هیپوکلریت سدیم ۰٫۱% در مدت زمان ۱ دقیقه ، ویروس را غیرفعال نمود . سایر داروهای بیوشیمیایی نظیر کلرید بنزالکونیوم ۰٫۰۵–۰٫۲% یا کلرهگزیدین دیگلوکونات ۰٫۰۲% موثرتر هستند.
د) حفظ و ارتقای سیستم ایمنی : نمونه اقداماتی که می توانید برای حفظ سیستم ایمنی سالم انجام دهید :
- خواب کافی و باکیفیت داشته باشید. برای بیشتر افراد «کافی» به معنی ۷-۸ ساعت است.
- مرتباً ورزش کنید . به نظر می رسد ورزش متوسط اثر محافظتی دارد ، در حالی که تکرار دوره های شدید ورزش می تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی شود.
مراحل مهم برای پیشگیری در جامعه :
- شستشوی مرتب دست ، به خصوص بعد از لمس سطوح در اماکن عمومی . استفاده از ضدعفونی کننده دست که حاوی حداقل ۶۰ درصد الکل باشد ،
- رعایت بهداشت تنفسی (به عنوان مثال : پوشاندن سرفه یا عطسه) در صورت بروز علائم تنفسی از ماسک جراحی یکبار مصرف یک لایه استفاده کنید .
- در صورت امکان از ورود به اماکن شلوغ (به ویژه فضاهای کم تهویه) و از تماس نزدیک با افراد بیمار جلوگیری کنید. همچنین سعی کنید یک فاصله ایمن ، حداقل ۱ متر را حفظ کنید.
- از دست دادن ، آغوش و بوسه اجتناب کنید .
- از سفر و اجتماعات غیر ضروری خودداری کنید .
- از نگه داشتن نرده های پله خودداری کنید .
- برای روشن کردن چراغ ها در اماکن عمومی یا فشار دادن دکمه آسانسور از وسایلی نظیر خودکار استفاده کنید.
- در بیمارستان ها از قرار دادن پرونده های بیماران روی تخت خودداری کنید .
- از دستکش استفاده کنید .
- ماسک استفاده شده و سایر تجهیزات محافظ شخصی باید به عنوان یک ماده آلوده بالقوه در نظر گرفته شود و باید آن را فورا پس از استفاده به طور جداگانه در یک کیسه یکبار مصرف زباله آلوده قرار داد.
---- جهت مطالعه مقاله کلیک کنید ----
International Pulmonologist’s Consensus on Covid-19
- سردبیران : Dr. Tinku Joseph (India), Dr. Mohammed Ashkan Moslehi (Iran)
Coronavirus 2020 The Essential Guide
- نویسنده : Mark Bradely
Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) – UpToDate
- نویسنده : Kenneth McIntosh, MD
ترجمه ، تهیه و تنظیم : صادق دهقانی زاده