Coronavirus disease 2019 (COVID-19)

اضافه به سبد خرید

COVID-19 کرونا ویروس از عوامل مهم پاتوژنهای انسانی و حیوانی هستند. این ویروس شامل خانواده بزرگی از ویروس ها ست که به دلیل ظاهرشان به ویروس تاجدار یا کرونا ویروس نامیده می شوند . این ویروس در انسان و حیواناتی نظیر شتر ، گاو ، گربه و خفاش نیز شایع است . از اواسط دهه ۱۹۶۰ تا کنون هفت گونه مختلف ویروس کرونای انسانی شناسایی شده است که ما از آنها اطلاع داریم . در اواخر سال ۲۰۱۹ ، یک کرونا ویروس جدید به عنوان عامل ایجاد خوشه ای از موارد ذات الریه در ووهان ، شهری در استان هوبی چین مشخص شد . این بیماری به سرعت گسترش یافت ، در نتیجه باعث ایجاد همه گیری (اپیدمی) در چین شد به تدریج به تمام نقاط جهان سرایت و یک همه گیری جهانی (پاندمی) ایجاد نمود که تقریبا تمام قاره های زمین بجر قطب جنوب را تحت تاثیر قرار داده است . در فوریه سال ۲۰۲۰ ، سازمان بهداشت جهانی بیماری COVID-19 را مشخص کرد ، که مخفف بیماری کرونا ویروس ۲۰۱۹ است .

  انتقال

در حال حاضر ، درک ما از نحوه انتقال این بیماری ناقص است . در ابتدای شیوع بیماری ، تحقیقات اپیدمیولوژیک در ووهان ، ارتباط اولیه ای را با بازار غذاهای دریایی که حیوانات زنده را به فروش میرساند ، شناسایی کرد ، جایی که بیشتر بیماران در آن کار کرده بودند یا از آن بازدید کرده بودند و متعاقباً برای ضد عفونی شدن بسته شده بود . در این بازار ، خرگوش زنده ، مار و حیوانات دیگر به فروش می رسید .  احتمال اولیه این بود که ویروس از مارها سرچشمه گرفته ، اما مطالعات بعدی نشان داد که شباهت بیشتری با خفاش ها دارد . با این حال ، همزمان با پیشرفت شیوع بیماری ، انتقال شخص به شخص به حالت اصلی انتقال تبدیل شد . هنگامی که برخی از  افرادی که در معرض بازار حیوانات قرار داشتند ، بیمار نشدند ، تأیید شد که ویروس می تواند از انسان به انسان دیگر سرایت کند. ( تقریباً مانند سرماخوردگی ، از طریق ذرات موجود در هوا ، ذرات سطح و تماس نزدیک با افراد آلوده ) .

انتقال شخص به شخص چگونه اتفاق می افتد؟

• انتقل قطره ای – تماسی : وقتی فرد آلوده سرفه ، عطسه یا صحبت میکند ، ویروس موجود در ترشحات راه هوایی به صورت قطرات (Droplet transmission) در فضای اطراف رها می شود . در صورت تماس مستقیم با غشاهای مخاطی ، این قطرات می توانند دیگران را آلوده کنند . عفونت همچنین می تواند با لمس یک سطح آلوده و به دنبال آن تماس با چشم ، بینی یا دهان انتقال یابد .
• قطرات به طور معمول بیش از شش فوت (حدود دو متر) را طی نمی کنند و در هوا نمی ماند . با این حال ، با توجه به عدم اطمینان فعلی در مورد مکانیسم های انتقال ، اقدامات احتیاطی در مورد ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻮﺍ (Airborne) به طور روتین در برخی کشورها توصیه می شود.
• یک مطالعه نشان می دهد که ویروس ممکن است در مدفوع نیز وجود داشته باشد و می تواند مکان هایی مانند کاسه و سینک توالت و وان حمام را آلوده کند. اما محققان خاطرنشان کردند که احتمال وجود این روش انتقال نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
  
• غالبا تصور می شود بیمارای از طریق بیماران علامتدار قابل سرایت است . اما در برخی موراد بیماری از طریق افراد آلوده ای که هنوز علامتدار نیستند قابل شیوع می باشد .
• در ماه فوریه ، یک نوزاد چینی تنها ۳۰ ساعت پس از تولد ، با کرونا ویروس تشخیص داده شد. مادر نوزاد قبل از زایمان ، آزمایش مثبت از نظر کرونا ویروس داشته است . مشخص نیست که چگونه این بیماری از مادر به نوزاد منتقل شده است ( در رحم یا پس از تولد ) . اخیرا در لندن نیز تست کرونای یک نوزاد دیگر نیز مثبت اعلام شده است .
  

  ویژگی های بالینی 

الف ) دوره نفهتگی : تصور می شود دوره نهفتگی (کمون) برای COVID-19 در طی ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس باشد ، که در بیشتر موارد تقریباً پنج روز پس از مواجهه اتفاق می افتد. در یک تحلیل از ۱۰ بیمار مبتلا به پنومونی COVID-19 تأیید شده ، میانگین دوره کمون ۵ روز تخمین زده شده است .

 ب) طیف شدت بیماری : کرونا ویروس جدید که شباهت زیادی به ساید عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی دارد و از انواع خفیف تا موارد شدید متفاوت است و می تواند منجر به شرایط جدی پزشکی یا حتی مرگ شود. در بیشتر موارد ، عفونت خود محدود شونده است . COVID-19 به ایجاد بیماری شدید ، در افراد مسن یا بیماران با مشکلات پزشکی اساسی  ، تمایل بیشتری دارد.

 ج) سن مبتلایان

  تشخیص :

براساس خصوصیات اپیدمیولوژیک که تاکنون در چین مشاهده شده است ، فرض بر این است که همه مستعد هستند ، اگرچه ممکن است عوامل خطرساز حساسیت و آمادگی ابتلا به عفونت را افزایش دهند . در خصوص این رویکرد اشخاص به چهار دسته تقسیم می شوند :

الف ) یافته های آزمایشگاهی

   شمارش گلبولهای سفید  :  عداد گلبولهای سفید خون می تواند متفاوت باشد . اطلاعات دقیقی درباره COVID-19 ارائه نمی دهد .

   COVID-19 RT- PCR  : بیمارانی که معیارهای موارد مشکوک را برآورده می کنند ، همانطور که در بالا گفته شد ، باید برای COVID-19 و همچنین عوامل بیماری زا تنفسی تحت آزمایش قرار بگیرند. جمع آوری نمونه های تنفسی از دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی باید تحت مراقبت های شدید کنترل عفونت در هوا (airborne) انجام شود . ترجیحا این نمونه ها باید در اوایل شروع علائم بدست آید ، زیرا غلظت ویروس بالاتری را به همراه دارد.

• SARS-CoV-2 RNA با واکنش زنجیره ای پلیمراز (RT-PCR) تشخیص داده می شود .
• نتایج به طور کلی طی چند ساعت تا ۲ روز در دسترس هستند .
• یک آزمایش مثبت باید توسط یک روش RT-PCR دوم مورد هدف قرار گیرد که یک ژن SARS-CoV-2 متفاوت را هدف قرار می دهد.
• اگر آزمایش اولیه منفی باشد اما سوء ظن COVID-19 باقی مانده باشد ، توصیه WHO نمونه گیری مجدد و آزمایش مجدد از سایت های مختلف دستگاه تنفسی است .
• به دلایل ایمنی ، نمونه های بیمار مشکوک یا مستند COVID-19 برای کشت ویروسی ارسال نمی شود.

ب ) رادیولوژی در COVID-19 : یافته های مربوط به تصویربرداری از قفسه سینه ، اختصاصی عفونت نیست و می تواند با سایر پاتوژن ها مانند آنفلوانزا همپوشانی داشته باشد . همچنین در مورد عملکرد رادیوگرافی قفسه سینه توصیه هایی نیز وجود دارد از جمله این که بهتر است از حرکت بیمار در بیمارستان جلوگیری شود.

   رادیوگرافی قفسه سینه (CXR) : یافته های مربوط به CXR اختصاصی نیست و در مراحل اولیه بیماری مطالعات می تواند طبیعی باشد . consolidation یک طرفه یا دو طرفه یا لوبار از شایع ترین نشانه های COVID 19 است .

  CT Chest : مطالعات اخیر ویژگی های تصویربرداری CT را در بیماران مبتلا به بیماری خفیف تا متوسط که از این بیماری بهبود یافته اند را طی چهار مرحله توصیف و شرح دادند :

  سونوگرافی ریه : یافته های سونوگرافی پلور برای عفونت COVID-19 اختصاصی نیست. اطلاعات کمی در این باره در دسترس است . این یافته ها عبارتند از : خطوط نامنظم پلور ، consolidation نواحی تحتانی پلور ، مناطقی از ریه سفید و خطوط B ضخیم .

  گزینه های درمانی – COVID 19 :

در زمان نوشتن این مقاله هیچ درمان ضد ویروسی اختصاصی برای COVID-19 توصیه نشده است ، و هنوز هیچ واکسنی در دسترس نیست . طبق توضیحاتی که در بالا در خصوص طیف شدت بیماری داده شد ، بیماری از نظر شدت به سه دسته بیماری خفیف ، بیماری شدید و بیماری بحرانی تقسیم بندی شد . بیماری خفیف معمولا با علائمی شبیه تب خفیف ، سرفه ، ضعف ، آبریز بینی ، گلو درد بدون علائم هشدار دهنده ، تنگی نفس هموپتزی ، علائم گوارشی نظیر تهوع و استفراغ و اسهال ، بدون تغییر در وضعیت ذهنی (کانفیوژن – لتارژی) همراه هستند . در این بیماران توصیه به ایزولاسیون در منزل میشود . اما در خصوص بیمارانی که بیماری شدید و بحرانی را تجربه میکنند ، نیاز به بستری در بیمارستان وجود دارد .

 درمان : تا کنون هیچ درمان ، واکسن و داروی ضد ویروس اختصاصی برای COVID-19 در انسان اثبات نشده است . چند طرح تحقیقاتی در حال انجام است ، امیدواریم به زودی اطلاعات بیشتری را در اختیار ما قرار دهند. با این حال ، متخصصان مراقبت های بهداشتی روش های مختلفی دارند که از طریق آن می توانند به بیماران کمک کنند. اول از همه ، تشخیص زودهنگام به متوقف شدن شیوع بیماری کمک می کند و جامعه را به مکانی امن تر برای همه تبدیل می کند . در مرحله دوم ، مراقبت حمایتی وجود دارد که به نظر می رسد شگفتی هایی را در رابطه با مبتلایان به ویروس کرونا ایجاد می کند. مراقبت های حمایتی به معنی درمان علائم بیمار برای کمک به مبارزه با عفونت است.

اندیکاسیون های درمان :

داده های گذشته نگر از SARS نشان می دهد که ممکن است درمان زودهنگام (به عنوان مثال در عرض ۱-۲ روز از پذیرش) از به تعویق انداختن درمان تا زمانی که نارسایی شدید ارگانها رخ دهد ، مؤثرتر باشد . همچنین داده های بدست آمده از آنفولانزا نیز نشان دهنده این موضوع است که یک دوره درمانی زود هنگام در اوایل بروز بیماری از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری میکند .

• اکثر قریب به اتفاق بیماران بدون هیچگونه درمانی ، بهبودی می یابند ، غالبا در بیشتر موارد نیازی به درمان ضد ویروسی نیست .
• با این حال ، تاخیر در شروع درمان تا زمان تشدید بیماری ، دوره درمانی اولیه که به درمان سریعتر بیماری می انجامد را از بین می برد .

تا کنون بسیاری از دارو ها نظیر دارو های ضد ویروس ، دارو های موثر بر سیستم ایمنی و واکسن ها به عنوان درمان بالقوه مورد بررسی و توسعه قرار گرفته اند . جستجوی روش های درمانی موثر بر عفونت COVID-19 یک فرایند پیچیده است . در ادامه تعدادی از دارو هایی که در این راه مورد بررسی های تحقیقاتی – آزمایشگاهی یا استفاده محدود بر روی بیماران قرار گرفته اند معرفی میشوند .

الف) عوامل ضد ویروسی :

    Remdesivir  : یک داروی ضد ویروس جدید است که در دسته آنالوگهای نوکلئوتیدی قرار می گیرد . این دارو را نخستین بار برای درمان بیماری ویروسی ابولا مورد مطالعه قرار گرفت ، اما فواید کمی نشان داد . اما بعدها مشخص شد این دارو باعث کاهش تکثیر سایر ویروس های دارای RNA تک رشته ای انسانی ، از جمله سندرم حاد تنفسی حاد کروناویروس (SARS-CoV) در سال ۲۰۰۳ و سندرم تنفسی کروناویروس (MERS-CoV) در سال ۲۰۱۲ می شود . در حال حاضر عملکرد این دارو در درمان بیماری COVID-19 در دست بررسی های بالینی است . در مطالعات آزمایشگاهی و بالینی مشخص شد استفاده از این دارو به کاهش آسیب بافت ریه در اثر COVID-19  می انجامد . از عوارض آن به سمیت کبدی میتوان اشاره کرد .

    Lopinavir/ritonavir با نام تجاری kaletra  : لوپیناویر یک مهار کننده پروتئاز HIV است که از خوشه ای شدن پروتئین gag-pol جلوگیری کرده در نتیجه سبب تولید اجزای ویروسی نابالغ و غیر عفونی می شود . ریتوناویر نیز متابولیسم لوپیناویر را مهار کرده سبب افزایش غلظت پلاسمایی آن می شود . با اثر بخشی آن در درمان COVID-19 به صورت کامل مشخص نشده است اما WHO از ان به عنوان یکی از متحمل ترین عوامل مورد آزمایش نام می برد . در حال حاظر در ترکیب با ریباویرین و اینترفرون آلفا مورد آزمایش قرار می گیرد . ترکیب این دارو به همراه اینترفرون بتا قبلا روی MERS-CoV اثربخشی مثبتی داشته است . 

   Ribavirin  : ریباویرین یک آنالوگ نوکلئوزید صناعی در ارتباط با گوانین است این دارو سبب مهار سنتز RNA و DNA و نیز مهار آنزیم RNA پلیمراز می شود . این دارو جهت درمان هپاتیت C مزمن و درمان عفونتهای ویروسی syncytial دستگاه تنفسی مصرف می شود . قبلا مطالعات در خصوص این دارو در MERS-CoV انجام شده است . به دلیل نزدیک بودن دوز درمانی و دوز مسمومیت در این دارو خطر بالای سمیت وجود دارد . تنظیم دوز کلیوی در آن ضرورت دارد .

    Oseltamivir  : اوسلتامیویر یک مهار کننده آنزیم نورامینامیناز در آنفولانزا است . اثر بخشی مستقیم آن بر روی COVID-19 هنوز به صورت کامل بررسی و ارزیابی نشده است . از آنجایی که بسیاری از بیماران با ارائه علائم مشابه COVID-19 ممکن است آنفلوانزا باشند از این رو بهتر است دارو را برای جلوگیری از وخیم تر شدن شرایط بیمار در اثر آنفولانزا مصرف گردد .

ب) سایر دارو ها

    HYDROXYCHLOROQUINE  : هیدروکسی کلروکین یک داروی ضد مالاریا و ضد روماتیسم است . مکانیسم اثر ضد مالاریای آن ممکن است در ارتباط به توانایی آن برای اتصال به DNA و تغییر دادن خصوصیات آن باشد ، همچنین این دارو می تواند به وسیله واکوئول های تغذیه ای اسیدی انگلی برداشت شده و با افزایش PH وزیکول های اسیدی ، در عملکرد آنها مداخله کند . هیدروکسی کلروکین همچنین داروی پر مصرفی در درمان بسیاری از بیماری های التهابی مانند روماتوئید آرتریت و انواع التهابات مفصلی و بیماری لوپوس می باشد که همگی از دسته ی بیماری های خود ایمنی هستند.

این دارو احتمالا طی مراحل وابسته به تغییر pH در تکثیر ویروس COVID 19 اختلال ایجاد می کند . این دارو حتی برای پیشگیری نیز پیشنهاد شده است ، اما فاقد مدرک معتبر و در حد فرضیه است . نیاز به تنظیم دوز کلیوی یا کبدی ندارد . حد اکثر دزو درمانی آن در بزرگسالان تا ۴ روز می باشد . از عوارض جانبی شایع و خطرناک آن طولانی شدن فاصله QT میباشد .

    Tocilizumab  : در درمان آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید در افراد بزرگسالی که به یک یا بیشتر از آنتاگونیست های TNF پاسخ مناسبی نداده اند و همچنین درمان آرتریت ایدیوپاتیک فعال سیستمیک جوانان مورد استفاده قرار می گیرد . در درمان التهابات شدید ریه ناشی از ویروس کرونا COVID-19 موثر است و در زمان چند ساعت پس از تزریق اثرات درمانی این دارو آشکار می شود . این دراو برای کاهش طوفان سایتوکاین (cytokine) در COVID-19 پیشنهاد شده است . عوارض جانبی : افزایش آنزیم های کبدی ، افزایش خطر فعال شدن مجدد دیگر عفونت های تنفسی.

  پیشگیری :

coronavirus جدید با سرعت هرچه تمام تر با به دلیل تماس افراد آلود با افراد سالم در حال انتشار می باشد . هرچه این میزان تماش بیشتر باشد احتمال ابتلا به این عفونت بیشتر است . فاصله گذاری اجتماعی یک اقدام کنترل عفونت است که توسط مسئولان بهداشت عمومی می تواند برای متوقف کردن یا کند کردن شیوع یک بیماری بسیار مسری انجام شود . علاوه بر اقدامات فاصله گذاری اجتماعی که توسط دولت ها صورت گرفته است ، ما نیز می توانیم مواجهه با افرادی که بالقوه آلوده به ویروس هستند را کاهش دهید ، به عنوان مثال:

• در صورتی که شغل شما این اجازه را می دهد ، گزینه کار در خانه را بررسی کنید.
• اجتناب از اجتماعات بزرگ عمومی مانند مسابقات ورزشی ، تجمع در مراکز خرید یا وسایل حمل و نقل عمومی ، کلاس های درس و …
• تماس تلفنی یا ویدئویی بجای تماس نزدیک با اقوام ، خانواده یا دوستان

اگر چه اقداماتی از این دست ممکن است مانعی برای زندگی عادی باشد. اما نکته مهم این است که این اقدامات کوتاه مدت و موقتی هستند . خطر ابتلا به بیماری همه گیر این است که گسترش اولیه آنقدر سریع اتفاق می افتد که خدمات بهداشتی را تحت الشعاع خود قرار می دهد . هدف اصلی برای هر کشوری باید جلوگیری از این امر باشد ، فاصله گذاری اجتماعی کمک شایانی به این موضوع می کند .

الف ) شستشوی دست منظم : مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده ، شستشوی منظم دست را با آب و صابون حداقل به مدت ۲۰ ثانیه توصیه می کند. قبل از غذا و بعد از وارد شدن به منزل ، شستشوی دست را در اولویت قرار دهید. شستشوی منظم دستها باعث خشکی آنها شده ، که این خود آنها در برابر عفونت آسیب پذیر می سازد . برای کاهش این مسئله ، مرتباً از یک مرطوب کننده پوست استفاده کنید.

• مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده ، توصیه می کند اگر اب و صابون در دسترس نیست ، از یک ماده ضدعفونی کننده دست با حداقل ۶۰ درصد الکل استفاده کنید و اجازه دهید در مجاورت هوا خودبخود خشک شود.

د) حفظ و ارتقای سیستم ایمنی : نمونه اقداماتی که می توانید برای حفظ سیستم ایمنی سالم انجام دهید :

• خواب کافی و باکیفیت داشته باشید. برای بیشتر افراد «کافی» به معنی ۷-۸ ساعت است.
• مرتباً ورزش کنید . به نظر می رسد ورزش متوسط اثر محافظتی دارد ، در حالی که تکرار دوره های شدید ورزش می تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی شود.