CHF قلب در حالت طبیعی با هر ضربان و انقباض خود ، خون را بدرون اندامها ریخته و ارگان های حیاتی مانند مغز ، کلیه ، کبد ، ریه ها و … را تغذیه می کند . وقتی قلب به هر دلیلی مانند سکته قلبی ، قدرت انقباضی کافی خود را از دست می دهد ، همه خون موجود درون قلب به بیرون فرستاده نمی شود و در نتیجه خون کافی به ارگان های حیاتی مانند کلیه ، ریه و … نمی رسد . و پس از مدتی فشار آمدن به قلب برای خارج ساختن خون ، عضله قلب دچار آسیب و کشیدگی شده و بزرگتر از حد طبیعی می شود .
- پوست رنگ پریده
- ورم اندام های پایینی مانند ساق و مچ پاها
- کاهش تحمل فعالیت
- افزایش تعداد ضربان قلب
- گیجی
- تهوع و بی اشتهایی
- بزرگ شدن شکم در اثر تجمع مایع در حفره شکمی(آسیت)
- شب ادراری
- تنگی نفس هنگام فعالیت
- تنگی نفس شبانه
- تنگی نفس در حالت دراز کش
- سرفه های خشک یا با خلط کف آلود صورتی
- همواره بخاطر داشته باشید ، که بسیاری از این علایم با برخی بیماریهای دیگر مشابه هستند ، اما آنچه سبب تمایز می شود معاینات و نتایج بررسی های بالینی پزشک معالج شماست.
- پس از معاینات بالینی توسط پزشک اکوکاردیوگرافی معمولا اولین راه تشخیصی این بیماری ست . در اکوکاردیوگرافی پزشک متخصص قلب ، میزان کارایی قلب شما را بررسی می نماید .
- عکس قفسه سینه و MRI ، آزمایشات خونی ، سی تی اسکن ، سی تی آنژویوگرافی از دیگر راه های تشخیصی هستند.
روشهای درمانی :
تدابیر درمانی بسته به نوع و شدت نارسایی قلبی متفاوت است . همواره بخاطر داشته باشید که چندین روش درمانی با هم بکارگرفته خواهدشد . روشهای درمانی میتواند شامل : مشاوره و آموزش در خصوص تغییر سبک زندگی ، دارو درمانی ابزارهای کمکی مکانیکی قلب و نهایتا پیوند قلب باشد . البته با توجه به علت زمینه ای ایجاد کننده نارسایی قلبی یا بیماریهای همراه میتواند روشهای درمانی دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد .
الف ) دارودرمانی :
داروهای متعددی در درمان نارسایی قلبی تجویز می شود ، که اسامی متفاوتی دارند . اما تک تک آن ها با اهمیت هستند . اینکه هر دارویی را طبق دستور و راهنمایی پزشک معالج خود مصرف نمایید بسیار مهم است . در غیر اینصورت ممکن است داروها بی فایده یا حتی آسیب زننده باشند.
- در صورتی که پس از مصرف هر یک از داروها دچار مشکلاتی شدید ، با پزشک خود تماس بگیرید .
- هرگز داروها را بدون دستور پزشک معالج خود قطع نکنید و یا مقدار و زمان داروها را تغییر ندهید.
دسته های دارویی در نارسایی قلبی شامل موارد زیر می باشند :
داروهای کند کننده قلب : این دسته از داروها ، کار قلب را از طریق کند کردن ضربان قلب کم میکنند ، همچنین این داروها فشار خون را پایین می آورند . مانند : متورال و کارودیلول
ممکن است در مراحل اولیه درمان پس از مصرف این داروها حالتان بدتر شود که ممکن است چندین هفته طول بکشد . مصرف این داروها ممکن است علایم آسم را تشدید نمایند .
داروهای کمک کننده پمپاژ قلب : این داروها به پمپاژ خون از قلب کمک می کنند و فشار خون را کاهش می دهند. مانند : انالاپریل ، کپتوپریل .
دسته دارویی دیگری با همین عملکرد اما داروهای متفاوتی وجود دارد. مانند : والزارتان ، لوزارتان ،
داروهای مدر : این داروها با خاصیت ادرار آوری خود ، از طریق کاهش حجم مایع بدن ، کار قلب را کم می کنند . مانند : فوروزماید
دسته دارویی آلداکتون : این دسته از داروها در نارسایی قلبی شدیدتر استفاده می گردد ، همچنین این داروها ادارا آور هستند . مانند : آلداکتون و اسپرونولاکتون
دیگوکسین ، لانوکسین : این دارو سبب افزایش قدرت انقباضی قلب می گردد . این داروها بخاطر اثرات دارویی که بر روی الکترولیت های قلب و کار قلب دارد ، مسمومیت با آن بسیار حائز اهمیت است .
از علایم مسمومیت با دیگوکسین میتواند حالت تهوع ، ناخوشی ، تاری دید ، استفراغ باشد .
ب ) رژیم غذایی :
در بدن سدیم اضافه سبب تجمع آب و مایعات می گردد . و این حجم زیاد شده خون نمیتواند از سمت قلب به بیورن پمپاژ گردد . یک رژیم کم سدیم سبب کاهش حجم خون در گردش خواهد شد و نیاز به پمپاژ حجم توسط قلب را کاهش می دهد . پس بسیار مهم است که میزان سدیم را در غذای روزانه خود کاهش دهید . و از افزودن نمک ، نمک دریایی ، افزودنی مجاز خوراکی ، پودر سیر حاوی نمک به غذاها خودداری نمایید . بخاطر داشته باشید که نمک طعام ۱۰۰ درصد سدیم است و ۳۹۳ میلیگرم سدیم در یک گرم نمک وجود دارد ، میزان مصرف روزانه سدیم در غذا میتواند کمتر از ۲ گرم در روز باشد.
- همبرگر
- انواع سس
- پنیر
- فست فودها
- رب گوجه
- سوپ آماده
- چیپس
- اسنک
- زیتون ( در هر ۱۰۰ گرم زیتون ۷۳۵ میلی گرم سدیم موجود است )
- سس سویا
جایگزین های نمک چه هستند ؟
- لیمو
- پودر سیر بدون نمک
- رزماری
- زنجبیل
چه کنیم که سدیم کمتری در روز مصرف کنیم :
- نمکدان را از سر سفره بردارید .
- غذا های آماده کنسروی را از غذاهای روزانه خود حذف کنید ، چرا که حاوی مقادیر زیادی سدیم هستند .
- قبل از مصرف هر ماده غذایی بسته بندی شده ، برچسب روی آن و محتویات روی آن را بخوانید.
- محدودیت مصرف مایعات در طول روز باید با نظر پزشک معالج باشد.
- بخاطر داشته باشید ، برخی مواد غذایی مانند ژله ، بستنی ، سوپ ، یخ و… نیز جزء مایعات محسوب می گردند و باید از میزان مایعات مجاز در روز کم گردد .
- مصرف برخی داروها در نارسایی قلبی سبب کاهش پتاسیم خون می شوند ، پس باید زیر نظر پزشک معالج خود از منابع پتاسیم استفاده نماید.
- گریپ فروت تازه یا عصاره آن منبع غذایی خوبی از پتاسیم است ولی تداخلات دارو و غذا جدی به همراه می آورد ، قبل از مصرف آن با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
ج) تحمل فعالیتها :
- در خصوص فعالیت و استراحت بهتر است که با پزشک معالج خود مشاوره نمایید گاهی استراحت طولانی مدت در منزل میتواند خطراتی به همراه داشته باشد ، اما گاهی با بدتر شدن علایم لازم است میزان استراحت در بستر بیشتر شود . بطور کلی میتوانید ۳ تا ۵ مرتبه در هفته فعالیت جسمی کامل به مدت ۳۰ دقیقه داشته باشید .
- همواره بخاطر داشته باشید از فعالیتهایی که شخصا مصرف کننده انرژی زیادی هستند در یک روز پرهیز نمایید.
- فعالیت را با چند دقیقه گرم کردن آغاز نمایید.
- ازفعالیت بیرون از منزل در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد یا هوای مرطوب اجتناب کنید.
- مطمئن شوید که در طول فعالیت فیزیکی میتوانید صحبت کنید، در غیر اینصورت شدت فعالیت را کاهش دهید.
- ۲ساعت بعد از خوردن یک وعده غذایی ، قبل از انجام فعالیت های فیزیکی صبر کنید.
- در پایان فعالیت ابتدا یک دوره آرامش داشته باشی تا اینکه ناگهانی فعالیت را قطع نمایید.
- چنانچه ضمن فعالیت تنگی نفس ، درد یا سرگیجه پیدا کردید فعالیت را متوقف کنید.
- در مواردیکه بیماری پیشرفت کرده است فعالیت ممکن است به مدت ۳-۵ دقیقه در یک روز و تا ۴ بار تعیین گردد .
- اجسامی که نیاز است در طول روز از پله ها بالا پایین شود را در یک سبد در پایین پله ها قرار دهید و در پایان روز همه سبد را با هم بالا ببرید.
- بررسی کنید که در چه ساعتی از روز بیشترین انرژی را دارید فعالیت های مهم را در آن ساعت برنامه ریزی کنید . مثلا چنانچه صبح ها پر انرژی تر هستید ، غذای یک روزتان را در صبح آماده نمایید.
- هر روز خودتان را وزن کنید تا از افزایش حجم مایع در بدنتان آگاه شوید.
- افزایش وزن بیش از ۱ کیلوگرم در روز
- ایجاد یا افزوده شدن ورم گوده گزار در پاها ، ساق ها ، زانوها
- سبکی سر
- گیجی و خواب آلودگی
- عدم تعادل
- کاهش دفعات ادرار
سبک زندگی با نارسایی قلبی :
چگونه با نارسایی قلبی سلامت زندگی کنیم و کمتر بستری شویم؟
- در طول روز از استرس خود بکاهید و در طول شب بخوابید.
- از آویزان نمودن طولانی مدت پاها بپرهیزید و پاهای خود را بالا نگه دارید.
- اگر سیگاری هستید، سیگار خود را ترک کنید.
- روزانه خود را توزین کنید . و در حد امکان وزن خود را در چارت ثبت کنید. انتهای این کتابچه چارت وزنی برای شما طراحی شده است.
- غذای خود را در تعداد وعده های بیشتر اما با حجم کمتر انتخاب کنید.
- وقتی به رستوران می روید درباره میزان سدیم غذاها بپرسید . تبلیغات را در نظر بگیرید و براحتی در برابر غذاهای آماده تسلیم نشوید .
- در مهمانی ها و اعیاد ، همواره بخاطر داشته باشید نمیتوانید همه مواد غذایی را امتحان کنید.
- همه داروهای خود را بشناسید و با یک جعبه یا لیست زمانبندی مصرف داروها را با کمک پزشک معالجتان مشخص نمایید و فقط بر آن اساس مصرف نمایید .
- همواره داروهای خود را با خود همراه داشته باشید .
[googlepdf url=”https://nurse-station.ir/wp-content/uploads/2017/12/چارت-توزین-و-ثبت-علائم-حیاتی-روزانه.pdf” width=”100%” height=”600″]
منابع :
- https://www.webmd.com
- کتاب مرجع “مراقبت پرستاری ویژه در بخش CCU، ICU و دیالیز” تالیف: دکتر محمدرضا عسگری
- هندبوک آموزش به بیمار کانابیو
تهیه کننده : سعیده موری
طراحی و تنظیم : صادق دهقانی زاده
خیلی از کارهایی که روزانه به طور معمول انجام میدیم برای سلامتیمون ضرر داره و نمیدونیم. مطلب بسیار کاربردی و مفیدی بود. ممنون.