نارسایی قلبی چیست؟ ( آموزش به بیمار )

CHF قلب در حالت  طبیعی با هر ضربان و انقباض خود ، خون را بدرون اندامها ریخته و ارگان های حیاتی مانند مغز ، کلیه ، کبد ، ریه ها و … را تغذیه می کند  . وقتی قلب به هر دلیلی مانند سکته قلبی ، قدرت انقباضی کافی خود را از دست می دهد ، همه خون موجود درون قلب به بیرون فرستاده نمی شود و در نتیجه خون کافی به ارگان های حیاتی مانند کلیه ، ریه و … نمی رسد . و پس از مدتی فشار آمدن به قلب برای خارج ساختن خون ، عضله قلب دچار آسیب و کشیدگی شده و بزرگتر از حد طبیعی می شود .

علایم بیماری :

  • پوست رنگ پریده
  • ورم اندام های پایینی مانند ساق و مچ پاها
  • کاهش تحمل فعالیت
  • افزایش تعداد ضربان قلب
  • گیجی
  • تهوع و بی اشتهایی
  • بزرگ شدن شکم در اثر تجمع مایع در حفره شکمی(آسیت)
  • شب ادراری
  • تنگی نفس هنگام فعالیت
  • تنگی نفس شبانه
  • تنگی نفس در حالت دراز کش
  • سرفه های خشک یا با خلط کف آلود صورتی
  • همواره بخاطر داشته باشید ، که بسیاری از این علایم با برخی بیماریهای دیگر مشابه هستند ، اما آنچه سبب تمایز می شود معاینات و نتایج بررسی های بالینی پزشک معالج شماست.

راه های تشخیصی :

  • پس از معاینات بالینی توسط پزشک اکوکاردیوگرافی معمولا اولین راه تشخیصی این بیماری ست . در اکوکاردیوگرافی پزشک متخصص قلب ، میزان کارایی قلب شما را بررسی می نماید .
  • عکس قفسه سینه و MRI ، آزمایشات خونی ، سی تی اسکن ، سی تی آنژویوگرافی از دیگر راه های تشخیصی هستند.

روشهای درمانی :

تدابیر درمانی بسته به نوع و شدت نارسایی قلبی متفاوت است . همواره بخاطر داشته باشید که چندین روش درمانی با هم بکارگرفته خواهدشد . روشهای درمانی میتواند شامل : مشاوره و آموزش در خصوص تغییر سبک زندگی ، دارو درمانی ابزارهای کمکی مکانیکی قلب و نهایتا پیوند قلب باشد . البته با توجه به علت زمینه ای ایجاد کننده نارسایی قلبی یا بیماریهای همراه میتواند روشهای درمانی دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد .

الف ) دارودرمانی :

داروهای متعددی در درمان نارسایی قلبی تجویز می شود ، که اسامی متفاوتی دارند . اما تک تک آن ها با اهمیت هستند . اینکه هر دارویی را طبق دستور و راهنمایی پزشک معالج خود مصرف نمایید بسیار مهم است . در غیر اینصورت ممکن است داروها بی فایده یا حتی آسیب زننده باشند.

  • در صورتی که پس از مصرف هر یک از داروها دچار مشکلاتی شدید ، با پزشک خود تماس بگیرید .
  • هرگز داروها را بدون دستور پزشک معالج خود قطع نکنید و یا مقدار و زمان داروها را تغییر ندهید.

دسته های دارویی در نارسایی قلبی شامل موارد زیر می باشند :

داروهای کند کننده قلب : این دسته از داروها ، کار قلب را از طریق کند کردن ضربان قلب کم میکنند ، همچنین این داروها فشار خون را پایین می آورند . مانند : متورال و کارودیلول

ممکن است در مراحل اولیه درمان پس از مصرف این داروها حالتان بدتر شود که ممکن است چندین هفته طول بکشد . مصرف این داروها ممکن است علایم آسم را تشدید نمایند .

داروهای کمک کننده پمپاژ قلب : این داروها به پمپاژ خون از قلب کمک می کنند و فشار خون را کاهش می دهند. مانند : انالاپریل ، کپتوپریل .

دسته دارویی دیگری با همین عملکرد اما داروهای متفاوتی وجود دارد. مانند : والزارتان ، لوزارتان ،

داروهای مدر : این داروها با خاصیت ادرار آوری خود ، از طریق کاهش حجم مایع بدن ، کار قلب را کم می کنند . مانند : فوروزماید

دسته دارویی آلداکتون : این دسته از داروها در نارسایی قلبی شدیدتر استفاده می گردد ، همچنین این داروها ادارا آور هستند . مانند : آلداکتون و اسپرونولاکتون

دیگوکسین ، لانوکسین : این دارو سبب افزایش قدرت انقباضی قلب می گردد . این داروها بخاطر اثرات دارویی که بر روی الکترولیت های قلب و کار قلب دارد ، مسمومیت با آن بسیار حائز اهمیت است .

از علایم مسمومیت با دیگوکسین میتواند حالت تهوع ، ناخوشی ، تاری دید ، استفراغ باشد .

ب ) رژیم غذایی :

در بدن سدیم اضافه سبب تجمع  آب و مایعات می گردد . و این حجم زیاد شده خون نمیتواند از سمت قلب به بیورن پمپاژ گردد . یک رژیم کم سدیم سبب کاهش حجم خون در گردش خواهد شد و نیاز به پمپاژ حجم توسط قلب را کاهش می دهد . پس بسیار مهم است که میزان سدیم را در غذای روزانه خود کاهش دهید . و از افزودن نمک ، نمک دریایی ، افزودنی مجاز خوراکی ، پودر سیر حاوی نمک به غذاها خودداری نمایید . بخاطر داشته باشید که نمک طعام ۱۰۰ درصد سدیم است و ۳۹۳ میلیگرم سدیم در یک گرم نمک وجود دارد ، میزان مصرف روزانه سدیم در غذا میتواند کمتر از ۲ گرم در روز باشد.

مواد غذایی پرسدیم شامل موارد زیر می باشند :
  • همبرگر
  • انواع سس
  • پنیر
  • فست فودها
  • رب گوجه
  • سوپ آماده
  • چیپس
  • اسنک
  • زیتون ( در هر ۱۰۰ گرم زیتون ۷۳۵ میلی گرم سدیم موجود است )
  • سس سویا

جایگزین های نمک چه هستند ؟

  • لیمو
  • پودر سیر بدون نمک
  • رزماری
  • زنجبیل

چه کنیم که سدیم کمتری در روز مصرف کنیم :

  1. نمکدان را از سر سفره بردارید .
  2. غذا های آماده کنسروی را از غذاهای روزانه خود حذف کنید ، چرا که حاوی مقادیر زیادی سدیم هستند .
  3. قبل از مصرف هر ماده غذایی بسته بندی شده ، برچسب روی آن و محتویات روی آن را بخوانید.
دیگر توصیه های تغذیه ای :

  • محدودیت مصرف مایعات در طول روز باید با نظر پزشک معالج باشد.
  • بخاطر داشته باشید ، برخی مواد غذایی مانند ژله ، بستنی ، سوپ ، یخ و… نیز جزء مایعات محسوب می گردند و باید از میزان مایعات مجاز در روز کم گردد .
  • مصرف برخی داروها در نارسایی قلبی سبب کاهش پتاسیم خون می شوند ، پس باید زیر نظر پزشک معالج خود از منابع پتاسیم استفاده نماید.
  • گریپ فروت تازه یا عصاره آن منبع غذایی خوبی از پتاسیم است ولی تداخلات دارو و غذا جدی به همراه می آورد ، قبل از مصرف آن با پزشک معالج خود مشورت نمایید.

ج) تحمل فعالیتها :

  • در خصوص فعالیت و استراحت بهتر است که با پزشک معالج خود مشاوره نمایید گاهی استراحت طولانی مدت در منزل میتواند خطراتی به همراه داشته باشد ، اما گاهی با بدتر شدن علایم لازم است میزان استراحت در بستر بیشتر شود . بطور کلی میتوانید ۳ تا ۵ مرتبه در هفته فعالیت جسمی کامل به مدت ۳۰ دقیقه داشته باشید .
  • همواره بخاطر داشته باشید از فعالیتهایی که شخصا مصرف کننده انرژی زیادی هستند در یک روز پرهیز نمایید.
  • فعالیت را با چند دقیقه گرم کردن آغاز نمایید.
  • ازفعالیت بیرون از منزل در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد یا هوای مرطوب اجتناب کنید.
  • مطمئن شوید که در طول فعالیت فیزیکی میتوانید صحبت کنید، در غیر اینصورت شدت فعالیت را کاهش دهید.
  •  ۲ساعت بعد از خوردن یک وعده غذایی ، قبل از انجام فعالیت های فیزیکی صبر کنید.
  • در پایان فعالیت ابتدا یک دوره آرامش داشته باشی تا اینکه ناگهانی فعالیت را قطع نمایید.
  • چنانچه ضمن فعالیت تنگی نفس ، درد یا سرگیجه پیدا کردید فعالیت را متوقف کنید.
  • در مواردیکه بیماری پیشرفت کرده است فعالیت ممکن است به مدت ۳-۵ دقیقه در یک روز و تا ۴ بار تعیین گردد .
  • اجسامی که نیاز است در طول روز از پله ها بالا پایین شود را در یک سبد در پایین پله ها قرار دهید و در پایان روز همه سبد را با هم بالا ببرید.
  • بررسی کنید که در چه ساعتی از روز بیشترین انرژی را دارید فعالیت های مهم را در آن ساعت برنامه ریزی کنید . مثلا چنانچه صبح ها پر انرژی تر هستید ، غذای یک روزتان را در صبح آماده نمایید.
  • هر روز خودتان را وزن کنید تا از افزایش حجم مایع در بدنتان آگاه شوید.

      

با دیدن کدام علایم خطر با پزشک معالج خود تماس بگیرید؟

  • افزایش وزن بیش از  ۱ کیلوگرم در روز
  • ایجاد یا افزوده شدن ورم گوده گزار در پاها ، ساق ها ، زانوها
  • سبکی سر
  • گیجی و خواب آلودگی
  • عدم تعادل
  • کاهش دفعات ادرار

سبک زندگی با نارسایی قلبی :

چگونه با نارسایی قلبی سلامت زندگی کنیم و کمتر بستری شویم؟

بیاد بیاورید شما میتوانید از خود مراقبت کنید و تعداد دفعات بستری در بیمارستان را کاهش دهید ، اگر مراقب موارد زیر باشید:

  • در طول روز از استرس خود بکاهید و در طول شب بخوابید.
  • از آویزان نمودن طولانی مدت پاها بپرهیزید و پاهای خود را بالا نگه دارید.
  • اگر سیگاری هستید، سیگار خود را ترک کنید.
  • روزانه خود را توزین کنید . و در حد امکان وزن خود را در چارت ثبت کنید. انتهای این کتابچه چارت وزنی برای شما طراحی شده است.
  • غذای خود را در تعداد وعده های بیشتر اما با حجم کمتر انتخاب کنید.
  • وقتی به رستوران می روید درباره میزان سدیم غذاها بپرسید . تبلیغات را در نظر بگیرید و براحتی در برابر غذاهای آماده تسلیم نشوید .
  • در مهمانی ها و اعیاد ، همواره بخاطر داشته باشید نمیتوانید همه مواد غذایی را امتحان کنید.
  • همه داروهای خود را بشناسید و با یک جعبه یا لیست زمانبندی مصرف داروها را با کمک پزشک معالجتان مشخص نمایید و فقط بر آن اساس مصرف نمایید .
  • همواره داروهای خود را با خود همراه داشته باشید .

[googlepdf url=”https://nurse-station.ir/wp-content/uploads/2017/12/چارت-توزین-و-ثبت-علائم-حیاتی-روزانه.pdf” width=”100%” height=”600″]

جهت دانلود کتابچه آموزشی نارسایی قلبی و همچنین چارت توزین و ثبت علائم حیاتی روزانه ، روی لینک دانلود کلیک فرمایید :

منابع :

  •  https://www.webmd.com
  • کتاب مرجع “مراقبت پرستاری ویژه در بخش CCU، ICU و دیالیز” تالیف: دکتر محمدرضا عسگری
  • هندبوک آموزش به بیمار کانابیو

تهیه کننده : سعیده موری

طراحی و تنظیم : صادق دهقانی زاده

درباره ی صادق دهقان زاده

من صادق هستم عاشق پرستاری ، از کاری که دارم انجام میدم خیلی خوشحالم . این سایت رو با هدف کمک به ارتقا سطح علمی جامعه پرستاری تاسیس کردم اگه از مطالب اینجا راضی بودید شما هم به کمک من بیاید .

مطلب پیشنهادی

سمع قلب – Cardiac Auscultation

سمع قلب صدای بسته شدن دریچه های قلب در محل های خاص روی دیواره قفسه …

یک دیدگاه

  1. خیلی از کارهایی که روزانه به طور معمول انجام میدیم برای سلامتیمون ضرر داره و نمیدونیم. مطلب بسیار کاربردی و مفیدی بود. ممنون.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کد امنیتی * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.