the nursing station ایستگاه پرستاری
خرید این مطلب از ایستگاه پرستاری
CX-Ray تصویر برداری از قفسه سینه یا CXR یکی از قدیمی ترین و شایع ترین پروسیجر های تشخیصی بخصوص در بخش های مراقبت های ویژه می باشد . این روش علاوه بر اینکه غیر تهاجمی ، مقرون به صرفه و سهل الوصول است ، می تواند اطلاعات مفیدی راجع به وضعیت بالینی بیمار در اختیار کادر پزشکی قرار دهد . با توجه به این امر کلیه تیم پزشکی باید با نحوه خواندن آن آشنا باشند . در این میان پرستاران بخصوص در بخش مراقبتهای ویژه ، کسانی هستند که اولین مرور را بر CXR بیمار دارند ، لذا باید بتوانند یک تفسیر نسبی ارائه دهند . توانایی تفسیر این سایه های دو بعدی پیچیده پرستاران را قادر می سازد یک ارزیابی دقیق از وضعیت بیمار به عمل آورده و به کمک آن نتایج حاصل از سایر بررسی های بالینی و آزمایشگاهی اعتبار بخشیده ، نسبت به طرح یک برنامه مراقبتی مناسب یا تغییر در برنامه قبلی اقدام کنند .
گرافی قفسه سینه در بررسی بیماری های مختلفی درخواست می گردد از جمله این مرارد عبارتند از :
- بیماری های ریوی مانند پنومونی ، آمفیزم ، پنوموتوراکس و …
- بیماری های قلبی مانند نارسایی احتقانی قلب ، تامپوناد قلبی و …
- بعضی از سرطان ها مانند تومور های ریه ، تیروئید ، مدیاستن و …
- بررسی وجود اجسام خارجی
- بررسی ترومای قفسه صدری و وضعیت استخوان های توراکس
- بررسی جایگاه قرار گیری کاتتر های تهاجمی مانند لوله تراشه ، چست تیوب ، CVLine و …
نماهای مختلف CX-Ray
گرافی های قفسه صدری معمولا از چند نما قابل بررسی هستند که عبارتند از :
PA View در این نما بیمار پوزیشن ایستاده دارد ، کاست جلوی بیمار قرار گرفته و اشعه از پشت به جلو می تابد . این نما دقیق ترین و شفاف ترین تصویر را از قفسه صدری بدست می دهد .
AP View در این نما کاست پشت بیمار قرار گرفته و اشعه از جلو به پشت می تابد و پوزیشن بیمار خوابیده با نشسته است . لذا بیشترین کاربرد آن در بخش مراقبتهای ویژه است که اغلب بیماران در کوما بوده یا توانایی حرکت ندارند .
Lat View در این نما که به منظور بررسی دقیق تر اعضای پشت ستون فقرات استفاده می شود ، بیمار به پهلو ایستاده ، دستها را بالا برده و کاست سمت چپ یا راست وی قرار می گیرد .
عکس AP هیچگاه کیفیت و وضوح عکس PA را ندارد زیرا :
- اغلب با دستگاه رادیولوژی پرتابل که میزان اشعه کمتری دارد گرفته می شود .
- فاصله بین منبع اشعه تا بیمار بسیار کم است .
- بیمار در وضعیت خوابیده به پشت قرار دارد ، در نتیجه بزرگنمایی بعضی ارگانها بیشتر شده یا تشخیص اختلالاتی مثل هموتوراکس مشکل تر می شود .
انواع دانسیته
Densities سایه هایی که در تصاویر گرافی وجود دارد ناشی از میزان اشعه X است که توسط باقت های مختلف جذب می شود . توانایی جذب اشعه در بافت ها بستگی به میزان چگالی یا دانسیته آن بافت دارد . به طور کلی ۴ دانسیته بافتی وجود دارد که عبارتند از :
- دانسیته هوا
- دانسیته آب
- دانسیته چربی
- دانسیته استخوان یا فلز
- مانند تصویر ریه ها و راههای هوایی
- مانند تصویر پستانها
شناخت دانسیته طبیعی ارگانهای مختلف کمک موثری در تشخیص مشکلات بالینی بیمار می باشد مثلا در پنوموتوراکس چون دانسیته هوا غالب شده تصویر ریه ها سیاهتر از حالت عادی دیده می شود در حالیکه در پنومونی یا ادم ریوی دانسیته آب افزایش پیدا کرده و تصاویر خاکستری روشن در زمینه ریه های سیاه دیده می شود .
ارگنهای قفسه صدری
روش های سیستماتیکی برای مرور دقیق ارگانها در قفسه سینه وجود دارد مانند مطالعه پهلو به پهلو ، بالا به پایین ، ارگان به ارگان یا بر اساس حروف الفبا . البته هیچ یک از این روش ها بر دیگری برتری نداشته و کاربرد آنها تنها باعث می شود فرد تفسیر کننده ، همه ارگانها را مورد بررسی قرار داده و قسمتی را فراموش نکند . در اینجا روش الفبایی مورد استفاده قرار می گیرد .
تراشه یک ستون هوا به رنگ کاملا سیاه در خط وسط بین کلاویکل ها بدون انحراف به چپ و راست است که در ناحیه کارینا به دو قسمت تقسیم می شود .
بعضی از علل انحراف ترراشه عبارتند از :
- پنوموتوراکس
- آتلکتازی
- تومور
- شیفت مدیاستن
B = Bones قدم دوم : مشاهده توراکس استخوانی از نظر اندازه ، شکل قرینگی و شکستگی
استخوانها به رنگ سفید ، قرینه ، بدون شکستگی یا ضایعه هستند.
- در عکسی که حالت دم کامل و از نمای فرونتال گرفته می شود حداقل ۹ دنده باید قابل شمارش باشد .
- دفورمیتی هایی مثل سینه کبوتری یا سینه بشکه ای یا شکستگی قفسه صدری ، قرینگی و تمامیت استخوان های توراکس طبیعی نمی باشند .
C = Cardiac قدم سوم : مشاهده قب و قوس آئورت و مدیاستن از نظر اندازه
قلب و آئورت به رنگ خاکستری روشن و متمایل به چپ قفسه سینه قابل مشاهده اند . در حالت طبیعی پهنای قلب حدود نصف پهنای قفسه سینه است ( نسبت قلب به توراکس = ۱/۲) . مدیاستن یا میان سینه نیز بدون انحراف و در خط وسط قرار دارد .
- در مواردی مثل کاردیومگالی یا نارسایی قلب نسبت قلب به توراکس بیشتر از ۱/۲ می شود در حالیکه در مواردی مثل COPD این نسبت کمتر از نصف می گردد .
- یکی از شایع ترین علل پهن شدن مدیاستن تامپوناد قلبی است
- مواردی چون پنوموتوراکس و هموتوراکس می توانند باعث شیفت به راست یا چپ شوند .
D = Diaphragm قدم چهارم : مشاهده دو نیمه دیافراگم از نظر حواشی آن و بررسی زواید کاستوفرنیک
عضله دیافراگم داراری دانسیته آب بوده و به رنگ خاکستری در قاعده ریه ها قابل مشاهده است . دیافراگم محدب بوده و نیمه راست آن به علت وجود کبد کمی بالا تر از نیمه چپ است . زواید کاستوفرنیک که محل اتصال دیافراگم به دیواره قفسه سینه هستند ، باید در دوطرف کاملا تیز باشند .
- بالا رفتن دیافراگم در دیستانسیون شکم ، فلج عصب فرنیک یا آتلکتازی اتفاق می افتد
- در COPD دیافراگم پایین رفته و دنده ۱۱ و ۱۲ در نمای فرونتال قابل مشاهده است .
- افیوژن پلور و آتلکتازی نیز از شایع ترین علل کند شدن زوایای کاستوفرنیک هستند .
E = Everything else قدم پنجم : مشاهده هر چیز دیگر اطراف ریه ها مانند حدود پرده پلور ، جسم خارجی و …
پرده پلور به صورت یک خط مو مانند نازک در کنار دیواره قفسه سینه و بالای دیافراگم وجود دارد اما در حالت طبیعی فاصله بین پلور احشایی و جداری قابل مشاهده نیست مگر اینکه هوا یا مایع وارد آن شود .
- در حضور پنوموتوراکس خط پلور از کنار قفسه سینه جدا شده و به رنگ سیاه قابل مشاهده است
F = Fields قدم ششم : مشاهده زمینه ریه ها از نظر تغییر در دانسیته طبیعی آن و علائم توده ، اینفیلتراسیون و …
در حالت طبیعی ریه ها پر از هوا بوده و به رنگ سیاه در دوطرف قابل مشاهده اند . هر گونه تغییر پاتولوژیکی در بافت ریه یا وجود لزیون و توده از روی تغییر در رنگ ریه ها قابل تشخیص است .
- در آتلکتازی ریه مبتلا خاکستری سفید شده و ریه سالم به علت پر از هوا شدن جبرانی ، سیاهتر از حالت طبیعی دیده می شود .
- اگر دانسیته هوا به رنگ سیاه در بالای تصویر ریه و دانسیته مایع به رنگ خاکستری سفید در پایین آن دیده شود می تواند دلیلی بر وجود هموتوراکس باشد اما اگر ریه سیاهتر از حد طبیعی دیده شود احتمالا پنوموتوراکس اتفاق افتاده است .
- جایگزینی مایع یا بافت در آلوئول ها منجر به اینفیلتراسیون و کاهش حجم هوای ریوی شده ، در نتیجه ریه ها به رنگ خاکستری سفید دیده می شوند مانند پنومونی و ادم ریوی .
جایگاه کاتتر های تهاجمی
یکی از بزرگترین کاربرد های اساسی گرافی قفسه صدری بخصوص در بخش های مراقبتهای ویژه بررسی جایگاه قرار گیری کاتترهای تهاجمی است . از آنجا که این کاتتر ها رادیواوپک می باشند تصویر آنها در گرافی قابل مشاهده بوده و می توان با دنبال کردن آنها جایگاه درست آنها را تایید یا رد کرد .
- ETT
- CV – Line
- IABP
- Chest tube
- انتهای لوله تراشه باید هم سطح کلاویکل ها در خط وسط و موازی دیواره تراشه باشد .
- کارنیا که محل دو شاخه شدن تراشه است هم سطح ششمین دنده خلفی است
- انتهای لوله تراشه باید ۳ – ۵ سانتی متر بالا تر از کارنیا باشد .
- کاتتر CV – Line باید درون ورید اجوف فوقانی و موازی دیواره عروق باشد .
- نوک کاتتر CV – Line نباید وارد دهلیز راست شده باشد زیرا احتمال خطر پرفوراسیون دهلیز راست و حرکت خودبخودی آن به بطن راست و ایجاد آریتمی وجود دارد .
- نوک این کاتر باید حدود ۱ سانتی متر زیر قسمت فوقانی قوس آئورت و بالن آن حدود ۲ سانتی متر زیر شریان ساب کلاوین چپ و بالای شریان کلیوی باشد
- در غیر این صورت احتمال خطر انسداد شریان کلیوی یا ساب کلاوین وجود دارد .
- کاتتر های تخلیه ای قفسه سینه یا در مدیاستن قرار می گیرند و یا در پلور که باید مسیر آنها کنترل شده و نیز سوراخ های آنها خارج قفسه سینه نباشند .
نویسنده : معصومه ایمانی پور
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
برگرفته از : فصلنامه پرستاری قلب و عروق ( Iranian Cardiac Nurses Society )
شماره ۱۰ بهار ۱۳۸۹
تهیه و تنظیم : صادق دهقانی زاده
واقعا از خوندن این مطلب لذت بردم. خیلی خوب، ساده و قابل فهم توضیح داده بود. ممنون از شما بابت زحماتی که برای هر چه بهتر شدن این سایت و البته جامعه پرستاری می کشید.
ممنونم دوست عزیزم خیلسی خوشحالم که مورد رضایت شما قرار گرفت باعثه افتخاره که بگم ما یه تیم هستیم و شما جزء اساسی این تیم هستید
خیلی ممنونم.
خواهش میکنم ، امیدوارم مفید واقع شده باشه
سلام من دانشجوی ترم ۷ پرستاری ام .امروز اگه اشتباه نکنم خود آقای دهقانی زاده این سایت رو بهم معرفی کردن. واقعا از این بابت خیلی خوشحالم که هنوز یکسری افراد هستند که به پرستاری اهمیت میدن. باعث افتخارم هست که مطالب ای سایت و بخونم و نظر بدم. از شما آقای دهقانی زاده واقعا ممنونم. کارتون واقعا عالیه مطالب خیلی مفیدی گذاشتین مشخصه چقدر به پرستاری علاقه دارین.خوش بحالتون!…
سلام به شما دوست و همکار خوبم
بله خودم بودم که آدرس سایتم رو بهتون دادم ، امیدوارم مورد علاقه و مورد رضایت شما واقع شده باشه و امیدوارم حتی به اندازه ی ذره ای به افزایش معلومات پرستاریه شما و به تغییر نگرش شما نسبت به کمک کنه . به امید روزای خوب در پرستاری
خیلی ممنونم.
خیلی عالی بود.ممنون
سلام
خیلی خیلی عالی ممنون و تشکر فراوان از زحمات زیاد شما
مرسی آقا کارت خیلی خوبه
من دانشجوی ارشد پرستاری هستم واقعا از سایتت لذت میبرم
نظر لطف شماست من هم از اینکه از نتیجه زحمات ما راضی هستید لذت میبرم
مطالبی که میزارین خیلی کاربردی و قابل فهمن،ممنون
خوشحالم که نظر شما اینه و این به ما انرژی و روحیه میده
سلام و عرض ادب.سوال داشتم .با گرفتن این عکس آیا مشخص می شه که فرد سیگاری هست یا نه و این که چه راهی برای پیدا کردن فرد سیگاری وجود داره.ممنون از سایت خوبتون
سلام ممنون واسه مطلب ذکر شده؛فکر کنم بتونم جواب آقا/خانم امانی رو با توجه به تجربه ای که دارم بدم ولی اگر جواب کامل تر ودرست تری دارید خوشحال میشم مطلع بشم ،در گرافی ریه افراد دارای سابقه مصرف سیگار یا هر نوع دخانیات نقاط پراکنده ریزسفید رنگی دیده میشه که ناشی از فیبروز شدن اون نقاط هست هر چقدر بیشتر باشه نشون میده که صدمه بیشتره
با سلام
خدمت دوست عزیزی که پرسیده بودند آیا در عکس ریه مشخصه که فرد سیگاری است یا نه
باید بگویم بستگی به مدت زمان سیگاری بودن و مقدار مصرف سیگار داره به این صورت که اگر فرد خیلی سیگار بکشه ریه هاش دچار پر هوایی یا همون آمفیزم می شن که در عکس دانسیته ریه ها سیاه تر از حد معمول است و البته ممکنه ریه های فرد پرهوایی داشته باشه ولی در اثر سیگار نباشه و دلیل دیگه داشته باشه
ولی کسی که تازگی شروع به کشیدن سیگار کرده و یا چند ساله که کم سیگار میکشه رو نمی شه از رو عکس تشخیص داد
با تشکر
سلام اقای ادرنالین از اونجایی که منم درگیر کار اموزش به بیمارم صعوبت کاری رو که انجام می دی تا عمق وجودم درک می کنم. شاید تنها انگیزه برای انجام کار اموزشی عشق و دیوانگی باشد!!کار زیاد انجام دادم خواستی کمکت هستم.
با تشکر
سلام من امروز واسه اولین بار یه دفعه به سایت شما رسیدم واقعا عالی بود خیلی خوشم اومد حتما از مطالب خوبی که گذاشتید استفاده میکنم.
سلام دوست عزیز خوشحالم که ایستگاه پرستاری نظرتون رو جلب کرده امیدوارم پای ثابت مطالب ما بشید
🙂 خیلی ممنون
سلام. مرسی اززحماتتون.
سلام ،خواستم از زحماتتون تشکر کنم، امیدوارم همین رویه رو ادامه بدید، چون مفاهیم واقعا علمی و در حین حال کاربردی اینجا وجود داره، خیلی استفاده کردم ممنون
خیلی عالی بود…
مرسی
سلام
امشب برای بار اول سایت شما رو دیدم
ممنون از مطالب خیلی خوب و مفیدی که در سایت قرار دادین و ممنون از زحماتتون . خیلی مفید بود
سلام ممنون از مطالب خوب و اموزنده شما
بنده کارشناس ارشد پرستاری هستم
ارشد مراقبت های ویژه ایا امکان ارسال مطالب برای شما وجود دارد
اگر هست ممنون میشم برای بنده ارسال بفرمایید
سلام..نمیدونم چی بگم الان که دارم اینو مینویسم دیگه دم دمای صبحه..داشتم ترجمه انگلیسی که راجبع نحوه بررسی گرافی سینه هست رو میخوندم البته بعضی قسمتاش برام نامفهوم بود اومدم تو سایت شما تا دراین باره مطلب بخونم..راستش وقتی از خوندن خسته شده بودم به خودم گفتم برای چی داری میخونی و به چه دردت میخوره..اما حقیقت اینه که توی یکی از نظراتتون خوندم که ما یک تیم هستیم..به نظرم اگه مطالعه نکیم دچار رکود میشیم و زندگی یکنواختی خواهیم داشت..پس من سعی خواهم کرد تا یاد بگیرم و درجهت ارتقای رشته ام تلاش کنم ان شاالله.جا داره این جمله رو از یکی از شهدا نقل کنم که گفتند این رشته ی ما نیست که باید به ما ارزش بده بلکه این ماهستیم که باید به رشته مون ارزش بدیم…درهمین جا باید بگم که با کاردانی کردن پرستاری مخالف هستم و معتقدم باید در جهت علمی تر کردن این رشته تلاش بشه نه صرف تربیت نیرویی رگ گیر وتزریقاتی..از خدا میخوام که در این راه موفق باشید وباشیم ….با توکل به خدا
من دانشجوی پرتو پزشکی هستم ایا میتونم داخل رادیو لوژی کارکنم؟
Jصاویر رادیو لوژی نمیتونم تفسیر کنم . میتونید یه نرم افزار فارسی به من معرفی کنیدیا از یه منبعی که به من کمک میکنه معرفی کنید.خواهش میکنم’من خیلی دوست دارم داخل رادیولوژی یا سی تی کار کنم
من پول رو هم پرداخت کردم اما دانلود نشد چیکار کنم
آقااااااااااااااااااااااااااا عااااااااااااااااااااااااااااااالی بود شاده کامل قابل فهم
لطفا بقیه چیز ها رو هم همینجور توضیح بدید
greate
باسلام.من پرستار اورژانس هستم و واقعا تاثیر پرستار خوب و پرستار با معلومات رو دیدم.واقعا افرادی عین شما مایه افتخار جامعه پرستاری هستن.بازم ممنون
با سلام. من کارشناس ارشد پرستاری و مربی دانشجوای لیسانس پرستاری هستم. چند وقت بود که دنبال یه مطلب ساده و قابل فهم و مفید در مورد تفسیر CXR برای دانشجوا بودم مطلب شما فوق العاده بود. لطفا اگه امکان داره تفسیر قابل فهم ECG رو نیز بذارید. با تشکر . خسته نباشید.
با سلام به شما دوست و همکار عزیز
از این بابت بسیار خوشحالم خوشحال از اینکه مطلب ما مورد استفاده شما قرار گرفته و خوشحالتر از اینکه تونستم قدم کوچکی برای آموزش پرستاری بردارم
ممنونم کامل بود تشکرمیکنم من ده سال بادیپلم پرستاری( بهیار) درآی سی یو ،اورژانس وnicuکارکردم ،دهسال در بخش رادیولوژی اطفال ودهسال هم سی تی اسکن بامدرک کارشناسی کارکردم ،درحال حاضر هفت ماهیست بازنشسته هستم ولی فعالیتم را درزمینه ی نوشتن ادامه میدم.درصورت نیاز میتونم کمکی براتون باشم..موفق باشید.
سلام
باتشکر فراوان اززحماتتون
مطالبی که میذارید فوق العاده است .عالی وبی نظیر
ایا با عکس میشه فهمید کسی سیگاری هست یا نه؟
سلام واقعا عالی بود ..متن روان و گیرا و ساده و قابل فهم در عین حال کاملا علمی بود ..من که دانشجوام استفاده کردم خدا بهتون سلامتی بده بتونید به فعالیتتون ادامه بدید?????متشکر
سلام وقتتون بخیر خسته نباشین
چه تفاوتهایی هست بین رادیوگرافی chest در دو حالت APو PA
اگه امکانش هست کمکم کنین
ممنون