دیابت بی مزه – DI

Diabetes insipidus

دیابت بی مزه یکی از اختلالات لوب خلفی هیپوفیز است که در اثر کمبود وازوپرسین (ADH) ایجاد می شود. این بیماری با تشنگی شدید (پلی دیپسی) و حجم زیاد ادرار رقیق ، مشخص می شود و ممکن است به علت ضربه به سر، تومور مغزی ، جراحی یا پرتودرمانی هیپوفیز ایجاد گردد. عفونت ها و تومورهای دستگاه عصبی مرکزی (مننژیت ، آنسفالیت ، سل، لنفوم ، متاستاز از سرطان های ریه و پستان ) نیز گاهی اوقات سبب بروز دیابت بی مزه می شوند. از علل دیگر دیابت بی مزه ، عدم پاسخ دهی مناسب توبول های کلیوی به ADH است (دیابت بی مزه نفروژنیک) که ممکن است به علت هیپوکالمی ، هیپوکلسمی و بعضی داروها مثل لیتیوم و دمکلوسیلین (دیکلومایسین) باشد.

تدابیر پزشکی :

اهداف درمانی عبارتند از:

1. جایگزینی ADH (معمولا یک برنامه ی درمانی بلند مدت است)
2. اطمینان از جایگزینی مایعات به مقدار کافی
3. جستجو و اصلاح عامل بیماری زای زمینه ای در جمجمه.

علل نفروژنیک دیابت بی مزه ، درمان های خاص خود را دارند که با موارد فوق متفاوت هستند.

درمان دارویی :

دسموپرسین (DDAVP) ، نوعی وازوپرسین صناعی بدون اثرات انقباضی ADH طبیعی روی عروق می باشد که به علت مدت اثر طولانی تر و عوارض جانبی کمتر نسبت به فرآورده های قبلی در درمان دیابت بی مزه کاربرد بیشتری دارد.

دیده شده است که کلوفیبرات (آترومید S)، داروی پائین آورنده ی چربی خون در بیماران مبتلا به دیابت بی مزه که هیپوتالاموس آنها مختصری وازوپرسین تولید می کند ، اثرات ضد ادراری دارد.

کلرپروپامید (دیابنز) و تیازید نیز برای موارد خفیف بیماری به کار می رود. این داروها، اثر وازوپرسین را روی کلیه ها تقویت می کنند . بیمارانی که کلرپروپامید دریافت می کنند ، باید نسبت به خطر بروز واکنش های هیپوگلیسمی آگاه باشند.

مراقبت پرستاری :

به هنگام انجام مطالعات جهت شناسایی ضایعات داخل جمجمه ای ، لازم است این بیماران مورد حمایت و تشویق قرار گیرند. در مورد اهمیت پیگیری های بعدی و اقدامات فوری (در صورت نیاز) و نیز نحوه تجویز دارو، توضیحات لازم به بیمار و خانواده ی وی داده می شود. همچنین به بیمار توصیه می شود که بازوبند دارای اطلاعات پزشکی را به بازویش ببندد و همواره برگه ی شناسایی درباره ی بیماری خود را به همراه داشته باشد.