Pelvic Infection – Pelvic Inflammatory Disease
عفونت لگن عبارت است از یک وضعیت التهابی لگن که سبب درگیری رحم ، لوله های فالوپ ، تخمدانها ، صفاق لگنی و سیستم عروقی لگن می باشد. عفونت ممکن است حاد ، تحت حاد ، راجعه یا مزمن بوده ، موضعی یا عمومی می باشد. عفونت لگنی معمولا باکتریال بوده اما ممکن است به وسیله ویروس ، قارچ یا انگل نیز ایجاد شود.
پاتوفیزیولوژی
ارگانیسم های بیماری زا معمولا از طریق واژن وارد شده و از کانال سرویکس عبور کرده و به رحم وارد می شوند. این ارگانیسم ها به درون یک یا دو لوله فالوپ و تخمدان در داخل لگن پیشرفت می نماید. عفونت معمولا از راه جنسی منتقل شده اما ممکن است به وسیله روش های تهاجمی چون بیوپسی اندومتر ، سقط از طریق جراحی ، هیستروسکوپی یا قرار دادن IUD به وجود بیاید.
شایع ترین ارگانیسم هایی که سبب درگیری می شوند عبارتند از:
- گونوره آ
- کلامیدیا
عفونت معمولا دوطرفه است
عوامل خطرآفرین عبارتند از:
- سن اولین مقاربت
- داشتن چندین شریک جنسی
- مقاربت های مداوم
- مقاربت بدون کاندوم
- سابقه بیماری های منتقله از راه جنسی
- سابقه عفونت قبلی لگن
- سابقه بیماری منتقله جنسی در شریک جنسی.
نشانه های سیستمیک عبارتند از :
- تب
- ناخوشی عمومی
- آنورکسی (بی اشتهایی)
- تهوع
- سردرد
- استفراغ
عوارض
- پریتونیت لگنی یا جنرالیزه
- تشکیل آبسه
- چسبندگی و انسداد لوله های فالوپ.
- باکتریمی و شوک سپتیک
- ترومبوفلبیت و احتمالا آمبولی
تدابیر طبی
- درمان با آنتی بیوتیک های وسیع الطیف شروع می شود.
- در بیمارانی که عفونت خفیف یا متوسط دارند به صورت سرپایی درمان می شوند.
- در صورتی که بیمار واقعا بدحال باشد لازم است در بیمارستان بستری گردد.
در زمان بستری شدن در بیمارستان ، بیمار استراحت مطلق داده شده ، از مایعات داخل وریدی و آنتی بیوتیک استفاده می شود.
در صورت وجود ایلئوس ، لوله بینی- معدی (NG-tube) گذاشته شده و ساکشن می شود.
- به منظور پیشگیری از عفونت مجدد درمان شریک جنسی نیز لازم است.
a) Pyosalpinx with echogenic fluid in the dilated fallopian tube showing a thickened incomplete septa (arrow)
b) cross-section of the pyosalpinx demonstrating a cogwheel appearance (arrow) and hypervascularity of the wall of the thickened tube
تدابیر پرستاری
تدابیر پرستاری عبارتند از :
- فراهم آوردن حمایت تغذیه ای از بیمار و استفاده از آنتی بیوتیک های تجویز شده.
- علایم حیاتی باید کنترل شوند
- همچنین لازم است مشخصات و مقدار ترشحات واژینال بررسی گردند.
اقدامات زیر به منظور راحتی در بیمار صورت می گیرند:
- به کارگیری گرمای مطمئن بر روی شکم
- تجویز داروهای مسکن به منظور کاهش درد
- از جمله دیگر تدابیر پرستاری پیشگیری از انتقال عفونت به دیگران خواهد بود که از طریق شستن دستها ، به کارگیری موارد احتیاطی و پروتکل های بیمارستانی زمان دفع مواد خطرناک و عفونی (نظیر پدها) میسر می شود.
- به بیماران بستری در بیمارستان باید استراحت داده شود و تا زمانی که در بستر هستند به منظور تسهیل تخلیه مایعات از وضعیت نیمه نشسته استفاده گردد.
پیش از زمان ترخیص لازم است در مورد اقدامات مراقبت از خود که در زیر آمده اند آموزشهای لازم داده شود :
- آموزش بیمار در خصوص ضرورت حفظ احتیاط های لازم و تشویق وی به مشارکت در پروسیجرهای مربوط به پیشگیری از انتقال عفونت به دیگران و هم چنین حمایت از خود برای عدم ابتلا به عفونت.
- آموزش دهید که اگر شریک جنسی خود را به خوبی نمی شناسد یا اخیرا رابطه جنسی دیگری داشته حتما از کاندوم استفاده شود تا بدین شکل از ایجاد عفونت و عوارض آنها پیشگیری به عمل آید.
- آموزش دهید عفونت لگنی چگونه ایجاد می شود ، چگونه می توان آن را کنترل کرده یا از ایجاد آن پیشگیری به عمل آورد ؛ علایم و نشانه ها شامل دردشکم ، تهوع ، استفراغ ، تب ، بی حالی ، ترشحات چرکی و بدبو واژینال ، و لکوسیتوز می باشند.
- به هر گونه درد لگنی ، ترشح غیر معمول ، به ویژه پس از مقاربت جنسی ، زایمان یا جراحی لگن توجه کنید.
- به بیمار اطلاع دهید که IUD ممکن است سبب افزایش خطر عفونت شود و نیاز به تجویز آنتی بیوتیک گردد.
- به بیمار توصیه نمایید که از ناحیه پرینه به خوبی مراقبت به عمل آورده و شستشو را از ناحیه جلو به عقب انجام دهد.
- به بیمار آموزش دهید که استفاده از دوش های واژینال می تواند سبب کاهش فلور طبیعی گردند.
- به بیمار آموزش دهید در صورت ترشحات غیرمعمول و یا بوی نامطبوع با مراقبت کنندگان تیم بهداشتی مشورت کند.
- از طریق آموزش موارد زیر به بیمار ، او را در حفظ وضعیت مطلوب سلامتی یاری نمایید :
- تغذیه مناسب
- ورزش کافی
- کنترل وزن
- استفاده از عملکردهای مطمئن جنسی (نظیر استفاده از کاندوم ، اجتناب از تماس شرکای جنسی متعدد).
- به بیمار توصیه نمایید که حداقل یک بار در سال معاینات ژنیکولوژی را انجام دهد.
- درمورد علایم و نشانه های بارداری خارج رحمی (درد ، خونریزی غیرطبیعی ، غش ، گیجی و درد شانه ها) آموزش دهید.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر به فصل ۴۷ ، درسنامه داخلی-جراحی برونر و سودارث ، چاپ دوازدهم، سال ۲۰۱۰ مراجعه کنید.
برگرفته از :
- دستنامه پرستاری داخلی – جراحی برونر سودارث ۲۰۱۰
- ویرایش دوازدهم ، چاپ دوم ، انتشارات اندیشه رفیع
مترجمین :
- احمد علی اسدی نوقابی
- شیوا سادات بصام پور
- میترا ذوالفقاری
( اعضاء هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی تهران )
- Medical Surgical Nursing Made Incredibly Easy Incredibly 3rd Edition
گردآوری ، تهیه و تنظیم :
- مرضیه براهویی
- صادق دهقانی زاده