صدمات مربوط به فضای پلور

Normal Pleura

Pleural space trauma

button_title پنوموتوراکس ساده

در صورت ورود هوا به داخل فضای پلور ، فشار منفی آن کاهش می یابد و این مسئله منجر به کلاپس نسبی یا کامل ریه در ناحیه صدمه دیده می گردد . پنوموتوراکس ساده اعم از آنکه ناشی از ترومای نفوذی یا تراکئوبرونشیک ایجاد می شود .

  • علت ایجاد آن ، وجود یک منفذ روی دیواره قفسه سینه ، ریه ها ، برونشها ، تراشه و یا پارگش آلوئولها ست .
تشخیص اکثرا توسط موارد زیر داده میشود :

  • وجود سابقه صدمات غیر نفوذی قفسه سینه
  • درد های تیز قفسه سینه ( پلورتیک )
  • کاهش صداهای تنفسی در ناحیه متاثر
  • هیپررزونانس در دق
  • کوتاهی تنفس
  • تاکی پنه
  • یافته های مثبت در عکس رادیوگرافی ریه

pneumothorax 2

 

pneumothorax xray
Pneumothorax
Simple Pneumothorax
Simple Pneumothorax

گاهی ممکن است سوراخ شدن مری نیز باعث ایجد پنومومدیاستن شود که به نوبه خود منجر به پارگی پلور و نشت هوا به درون آن می گردد . مصدوم ممکن است علائم سنکوپ و یا علامت هامان را نیز نشان دهد ( صدای خرد شدن با هر ضربان قلب به دلیل وجود هوا در مدیاستن ) .

در صورت مشاهده علائم فوق ، مصدوم را در پوزیشن نیمه نشسته قرار داده ، اکسیژن را به میزان ۱۵L/min تجویز کنید . بستگی به وسعت پنوموتوراکس ، در مورد جایگذاری لوله سینه (chest Tube) تصمیم گیری می شود .

button_title  پنوموتوراکس فشارنده

در صورتی که زخم ایجاد شده در دیواره قفسه سینه و یا ساختمان های ریه به صورت دریچه یک طرفه عمل کند ، با هر دم و یا سرفه ، مقداری هوا به درون فضای جنب کشیده می شود ، بدون آنکه امکان خارج شدن از این حفره را داشته باشد . در این صورت ، فشار داخل حفره جنب به تدریج افزایش یافته منجر به کلاپس ریه در همان طرف می شود . به چنین وضعیتی پنوموتوراکس فشارنده می گویند .

در اثر فشار ایجاد شده ، مدیاستن همراه با قلب و عروق بزرگ و تراشه تحت فشار قرار گرفته ، به طرف ریه سالم شیفت پیدا می کند . این شیفت ، ریه سالم را نیز تحت فشار قرار می دهد و همراه با کاهش قدرت تهویه ریوی ، با ایجاد فشار روی وریدهای اجوف فوقانی و تحتانی ، مانع برگشت خون وریدی به دهلیز راست می گردد . بدین ترتیب برون ده قلبی کاهش یافته ، ممکن است منجر به مرگ ناگهانی مصدوم شود .

Tension Pneumothorax

به طور کلی علائم پنوموتوراکس فشارنده شامل موارد زیر است :

  • تاکی کاردی ، نبض ضعیف
  • نبض پاردوکس ( نبضی که در دم ضعیف یا گم شده ، در بازدم دوباره به حالت اول بر می گردد )
  • افت فشار خون همراه با باریک شدن فشار نبض
  • دیسترس شدید تنفسی و تاکی پنه
  • اتساع قابل توجه ورید جوگولار
  • انحراف تراشه به طرف ریه سالم
  • پوست سرد و مرطوب و خاکستری
  • هایپررزونانس در دق ریه
  • کاهش صدا های تنفسی در طرف آسیب دیده
  • احتمال پیشرفت آمفیزم زیر جلدی
  • شوک و احتمال وقوع ایست قلبی
Tension Pneumothorax 2
Tension Pneumothorax

پنوموتوراکس فشارنده یک وضعیت تعدید کننده حیات محسوب می شود و اقدامات درمانی باید فورا انجام گیرد .

  • ابتدا مصدوم را در وضعیت نیمه نشسته قرار داده ، توسط ماسک ذخیره کننده ، اکسیژن را به میزان ۱۵L/min تجویز نمایید . پس از کنترل علائم حیاتی به منظور پیشگیری از پیشرفت شوک ، انفوزیون وریدی را آغاز کنید .
  • اگر مصدوم شدیدا سمپاتوماتیک است ، برای جای گذاری لوله سینه (Chest Tube ) به روش جراحی تاخیر نکنید ، زیرا با پیشرفت پنوموتوراکس فشارنده ، برونده قلبی به طور مداوم کاهش یافته ، به زودی منجر به مرگ خواهد شد . در چنین وضعیتی ، انجام توراکوتومی با سوزن می تواند جان مصدوم را نجات دهد .
  • برای بیماران مبتلا به پنوموتوراکس فشارنده ، لوله سینه یا Chest Tube جایگذاری می شود . پس از انجام این ورش توسط پزشک و اطمینان از جای گذاری صحیح لوله سینه ، مصدوم را در وضعیت نیمه نشسته ، با چرخش به سمت ریه سالم قرار دهید .
  • به علائم آمفیزم زیر جلدی و پیشرفت آن توجه کنید . در صورت لمس آمفیزم روی قفسه سینه ، چند سوزن یا کتتر قطور را روی نواحی مختلف زیر جلد وارد کرده ، توسط حرکات ماساژ دهنده دست ، هوا را را به طرف این سوزن ها هدایت نمایید .
subcutaneous emphysema2
Subcutaneous Emphysema
subcutaneous emphysema
subcutaneous emphysema
tactical-paramedic-needles-the-chest
تعبیه نیدل در زیر جلد جهت خروج آمفیزم زیر جلدی
  • آخرین اقدام شما ، کنترل عکس رادیوگرافی ریه (Chest X-Ray) به منظور اطمینان از جای گذاری صحیح لوله در فضای پلور است .
  • همچنین علائم حیاتی بیمار باید تا تثبیت وضعیت وی به طور متناوب هر یک ساعت کنترل گردد .

button_title  زخم مکنده قفسه سینه

این صدمه ، نوعی پنوموتوراکس باز همراه با آسیب دیواره قفسه سینه است . مکانیزم عمل آن بدین صورت است که در هنگام دم ، هوا از خلال قفسه سینه به داخل فضای پلور وارد شده ، و در زمان بازدم مجددا خارج می شود . در چنین وضعیتی فشار منفی داخل توراکس کاهش می یابد .

  • اگر دیواره قفسه سینه به طریقی سوراخ شود که به صورت دریچه یک طرفه عمل نماید ، یعنی هوا وارد شود ، اما نتواند خارج گردد ، پنوموتوراکس فشارنده ایجاد خواهد شد .
  • تشخیص توسط سابقه ترومای نفوذی قفسه سینه و شنیدن صدای مکش هوا در دم خواهد بود .
  • در این مصدومین ، ضمن توجه به علائم پنوموتوراکس فشارنده ، باید زخم مکنده را توسط گاز وازلینه یا پانسمان شفاف پوشاند .

از پانسمان شفاف به دو صورت می توان استفاده کرد :

  1. مسدود کردن چهار طرف پانسمان توسط چسب به طوری که هوا نتواند به داخل آن نفوذ کند .
  2. چسب زدن به سه طرف پانسمان به منظور ایجاد دریچه فلوتر یک طرفه ، به طوری که هنگام دم هوا نتواند وارد فضای پلور شود ، اما در بازدم امکان تخلیه هوا وجو داشته باشد .
  • معمولا از روش اول در زخم های مکنده که یکطرفه عمل می کند استفاده می شود . اما در زخم هایی که در دم و بازدم هر دو باعث ورود و خروج هوا می شوند ، از مورد دوم استفاده می گردد .
  • در صورت پیشرفت پنوموتوراکس فشارنده ، لوله سینه جایگذاری می شود . همچنین پیشرفت آمفیزم زیر جلدی نیز توسط جایگذاری سوزن در نواحی مختلف قفسه سینه در زیر جلد ، کنترل می گردد .
  • این مصدومین باید تحت مانیتورینگ مداوم علائم حیاتی قرار داشته باشند و هر گونه تغییر وضعیت در آنها فورا گزارش شود .
chest tube 1
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
thoracotomy
Thoracotomy

 

button_title  هموتوراکس فشارنده

هموتوراکس عبارت از تجمع خون در فضای پلور است . گرچه ترومای قفسه سینه اغلب منجر به خونریزی در پارانشیم ریه می شود ، اما این مسئله نمی تواند عامل از دست رفتن خون به صورت حاد باشد . زیرا ریه یک سیستم کم فشار است که می تواند به صورت تامپوناد ، در درون خود خونریزی نماید . اما هموتوراکس معمولا ناشی از خونریزی عروق دیواره قفسه سینه ، و مربوط به گردش خون سیستمیک دیواره توراکس یعنی شریان پستانی داخلی ، شریان های بین دنده ای و یا ورید های همراه آنها است .

haemothorax

تجمع خون در فضای پلور ممکن است :

  • خفیف ( کمتر از ۳۵۰ میلی لیتر )
  • متوسط ( بین ۳۵۰ تا ۱۵۰۰ میلی لیتر )
  • شدید ( بین ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ میلی لیتر )

هموتوراکس خفیف ممکن است بدون علامت بوده و مصدوم از نظر همودینامیکی بدون علامت باشد در چنین وضعیتی نیازی به درمان وجود ندارد ، زیرا خون جمع شده در فضای پلور مجددا جذب می گردد .

در حالت های متوسط تا شدید ، تجمع خون در فضای پلور باعث جابجایی و انحراف ساختمان های مدیاستن به طرف ریه سالم شده ، بدین ترتیب تهویه ، بازگشت خون وریدی و برون ده قلبی کاهش می یابد. به دلیل از دست رفتن حجم زیادی از خون ، مصدوم علائم شوک هموراژیک را از خود نشان می دهد .

به طور کلی ، علائم هموتوراکس فشارنده عبارتند از :

  • تاکیکاردی و نبض ضعیف
  • نبض پارادوکس ( نبضی که در دم ضعیف و یا گم شده و در بازدم دوباره به حالت اول بر میگردد )
  • افت فشار خون همراه با باریک شدن فشار نبض
  • دیسترس شدید تنفسی و تاکی پنه
  • اتساع ورید ژوگولر
  • انحراف تراشه به طرف ریه سالم
  • پوست سرد و مرطوب و رنگ پرده
  • صدای مات در دق ریه
  • کاهش صدا های تنفسی در طرف آسیب دیده
  • شوک و احتمال وقوع ایست قلبی
Tension left haemothorax
Tension left haemothorax
Tension left haemothorax CT 2
Tension left haemothorax CT Scane

هموتوراکس فشارنده نیز مانند پنوموتوراکس ، یک وضعیت تهدید کننده حیات بوده ، به واسطه اضافه شدن شوک هموراژیک ، اقدامات درمانی باید هرچه سریع تر آغاز گردد .

  • ابتدا مصدوم را در وضعیت خوابیده به پشت با چرخش به سمت ریه سالم قرار دهید
  • اکسیژن را با جریان ۱۵L/min تجویز نمایید
  • با استفاده از دو خط وریدی ، انفوزیون رینگر لاکتات را آغاز کرده ، نمونه خون را جهت تعیین گروه خون و کراس ماچ و هموگلوبین – هماتوکریت به آزمایشگاه بفرستید .
  • برای این بیماران نیز جای گذاری لوله سینه توسط پزشک ضروری است . پس از انجام این روش ، به حرکت ترشحات خونی درون لوله توجه داشته باشید و مکررا به نحو مقتضی با حرکات کششی ، لخته ها را به طرف بطری حرکت دهید .
  • علائم حیاتی مصدوم را تا زمان تثبیت آن به طور مداوم کنترل کنید . مقدار ترشحات chest bottle و جذب و دفع مایعات را دقیقا اندازه گیری کرده ، مراقب بروز علائم شوک هموراژیک باشید
  • درناژ بیش از ۱۵۰ml/h باید فورا به پزشک گزارش داده شود .
button_title  پارگی برونش

محل پارگی برونش معمولا نزدیک به کارنیا و شاخه اصلی راست است و اگر سریعا تشخیص داده نشود ، منجر به مرگ بیمار خواهد شد . تشخیص توسط شناسایی پنوموتوراکس فشارنده ، مشاهده پارگی و پیشرفت آمفیزم زیر جلدی است .

مداخلات درمانی شامل تجویز اکسیژن بالا ، جای گذاری لوله سینه و آماده کردن بیمار جهت ترمیم سریع پارگی از طریق جراحی است .

button_title  پارگی ازوفاژ

در تروماهای نفوذی و غیر نفوذی هر دو ، احتمال پارگی ازوفاژ وجود دارد . اجسام خارجی و ازوفاگوسکوپی نیز جزء صدمات نفوذی محسوب می شوند . در تروماهای نفوذی ، صدمه اغلب در ناحیه فارنگوازوفاژیال است . در حالی که در ترومای غیر نفوذی پارگی در بالای دیافراگم اتفاق می افتد .

  • پارگی ازوفاژ یک ترومای نادر است اما در صورت بروز ، بسیار کشنده است .
  • در صورت شکستگی دنده اول و دوم نیز احتمال پارگی آن وجود دارد .

تشخیص توسط موارد زیر است :

  • مشاهده درد شدید و ناگهانی قفسه سینه ، و یا درد شدید در قسمت فوقانی شکم
  • پنوموتوراکس
  • درد هنگام بلع
  • مدیاستینیت
  • آمفیزم زیر جلدی
  • شنیده شدن صدای هامان
  • افزایش تعداد تنفس
  • افیوژن پلور و وجود صفرا یا ترشحات معده در لوله سینه

مداخلات درمانی شامل گرفتن چند خط وریدی و آماده کردن بیمار جهت جراحی است .

button_title  کوفتگی ریه یا کانتیوژن ریه

این عارضه جزو صدمات بافت ریه بوده ، به دنبال ترومای غیر نفوذی قفسه سینه ایجاد می شود و اغلب با سایر صدمات شدید همراه است . این ضایعه منجر به خونریزی به داخل نسج ریه و آلوئول و مویرگ ها گردد . به تدریج به دلیل آنوکسی و تغییر در نفوذپذیری بافتی ، خون و مایعات در فضای میان بافتی و بین آلوئولها جمع شده ، موجب بروز ادم می گیرند . سر انجام ممکن است به دنبال پیشرفت این ضایعه ، آتلکتازی و انسداد راههای هوایی تحتانی نیز اتفاق بیفتد .

  • تشخیص کوفتگی ریه به دنبال سابقه صدمات غیر نفوذی و له کننده قفسه سینه مطرح می گردد .
Pulmonary Contusion
Pulmonary Contusion
Pulmonary Contusion 2
Pulmonary Contusion

علائم همراه آن عبارتند از :

  • مشاهده آثار کبودی روی قفسه سینه
  • دیسپنه و تاکی پنه شدید
  • درد شدید قفسه سینه
  • سرفه غیر موثر و مداوم
  • هموپتزی
  • علائم نارسایی حاد تنفسی

با مشاهده این علائم ، باید صداهای ریوی را از نظر وجود رال و ویز سمع نمود . بررسی ABG و کنترل عکس رادیوگرافی ریه از نظر تشخیص شکستگی دنده ها ضروری است . با مسجل شدن کوفتگی ریه ، اقدامات اصلی شامل موارد زیر است :

  • تجویز اکسیژن با فشار بالا ۱۵L/min
  • محدودیت تجویز مایعات تا ۷۲ ساعت
  • دادن پوزیشن نیمه نشسته یا نشسته
  • مانیتورینگ مداوم قلب و پالس اکسیمتری
  • کنترل مداوم علائم حیاتی
  • کنترل جذب و دفع مایعات
  • تصمیم گیری برای شروع تهویه مکانیکی
  • تخلیه ترشحات ریوی
گالری تصاویر این مطلب :

  • جهت مشاهده تصاویر روی آنها کلیک کنید باشد .
  • تا باز شدن کامل تصاویر شکیبا باشید .

منبع :

۱) کتاب جامع فوریت در پرستاری

تالیف : ملاحت نیک روان مفرد ( عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی )

۲) سایت آموزشی  trauma.org

گردآوری و تنظیم : صادق دهقانی زاده

  • توجـــــه :
استفاده از این مطلب به هر صورتی بدون منبع ، بدون نام و لینک ایستگاه پرستاری و نام گرد آورندگان آن ممنوع و خلاف شرع و قانون است

درباره ی صادق دهقان زاده

من صادق هستم عاشق پرستاری ، از کاری که دارم انجام میدم خیلی خوشحالم . این سایت رو با هدف کمک به ارتقا سطح علمی جامعه پرستاری تاسیس کردم اگه از مطالب اینجا راضی بودید شما هم به کمک من بیاید .

مطلب پیشنهادی

کتو اسیدوز دیابتیک diabetic ketoacidosis :

DKA این وضعیت به دلیل کمبود یا ناکافی بودن مقدار انسولین در گردش خون ایجاد …

۴ دیدگاه

  1. این مطلب رو خیلی دوست دارم یکی از موضوعات مورد علاقه خودم بود ، سعی کردم سنگ تموم بزارم . به نظرم کار خوبی از آب دراومد . امیدوارم مورد استفاده شما عزیزان قرار بگیره . اگر کم و کاستی در این مطلب میبینید به من کمک کنید تا با هم کاملترش کنیم

  2. نساج نژاد

    سلام از اطلاعاتی که در دسترس گذاشتید ممنونم. میتونید از پنومومدیاستن تصویر شماتیک واضحی روی سایت بزارید؟

  3. با سلام چ طوری مستونم این اطلاعاتو بصورت پی دی اف یا همچین چیزی داشته یاشم
    ممنون از شما

  4. سلام مرسی از مطالب خوبتون. چطوری میتونم از مطالبتون واسه پاورم استفاده کنم؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کد امنیتی * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.